اكبر هاشمي رفسنجاني در سال ۱۳۱۳ در روستاي نوق از توابع رفسنجان متولد شده است. اين روحاني مبارز بر ضد رژيم سلطنتي تا روزي كه انقلاب اسلامي در بهمن ۱۳۵۷ پيروز شد چندين بار به وسيله سازمان اطلاعات و امنيت كشور (ساواك) دستگير و به زندان رفت. او بلافاصله پس از پيروزي انقلاب از نزديكترين ياران امام خميني(ره) بنيانگذار انقلاب شد.
آيتالله هاشمي رفسنجاني در ۱۰ سال منتهي به ۱۳۶۸ يك تصميمگيرنده اصلي در نظام جمهوري اسلامي بود و در منصب رياست مجلس و جانشين فرمانده كل قوا در دوره جنگ تحميلي بيشترين اثرات را در سپهر سياست ايران برجاي گذاشت. اين روحاني سرشناس و موثر در شكلدهي ماهيت نظام جمهوري اسلامي به ويژه در دهه ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۸ پس از ۸ سال رياست جمهوري به مرور نقش و سهم كمتري در مراكز اصلي تصميمگيري پيدا كرده است.
آيتالله محمدتقي مصباح يزدي در سال ۱۳۱۳ در شهر كويري يزد ديده به جهان گشود و در اوايل دهه ۱۳۳۰ به قم رفت تا تحصيلات حوزوي خود را ادامه دهد. آيتالله مصباح يزدي در همه سالهايي كه روحانيون سرشناسي مثل آيتالله هاشمي رفسنجاني، آيتالله طالقاني، آيتالله منتظري و... بر ضد رژيم سلطنتي مبارزه علني و پربرخورد را تجربه ميكردند، ترجيح داد روش ويژه خود را اجرايي كند. اين آيتالله در همه سالهايي كه انقلابيون به دادگاه و زندان كشيده شدند با روش خود در اين وضع گرفتار نشد.
به ويژه در دهه ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۸ هرگز منصب و مقامي از سوي معمار انقلاب اسلامي داده نشد و در مراكز تصميمسازي و تصميمگيري اصلي جايي نداشت و در مراكزي مثل موسسه در راه حق، دفتر همكاري حوزه و دانشگاه و بنياد فرهنگي باقرالعلوم فعاليت ميكرد.
آيتالله هاشمي رفسنجاني و آيتالله محمدتقي مصباح يزدي در حالي كه ۸ دهه زندگي خود را سپري كردهاند و از مسيرهاي گوناگون رفتهاند در انتخابات خبرگان سال ۱۳۹۴ رقابت نفسگيري را تجربه خواهند كرد. اين دو آيتالله در سن ۸۱ سالگي آدمهايي متفاوت از جواني خود شدهاند. هاشمي رفسنجاني كه در دوران جواني رزمندهاي ضد
امريكايي به حساب ميآمد و در حالي كه در سن ۴۴ سالگي يك مقام ارشد تصميمگير انقلابي بود و در خطبههاي نماز جمعه از عدالت اجتماعي ميگفت، اكنون اعتدالگرايي در منش و روش را پيشه كرده است. اين آيتالله سرشناس كه او را از استوانههاي انقلاب اسلامي دانستهاند در شروع دهه نهم از زندگياش ميخواهد تعادل را به سپهر سياست داخلي و خارجي ايران برگرداند.
آيتالله محمدتقي مصباح يزدي اما در جواني و ميانسالي در مبارزه عليه
امريكا و غرب به روشهاي مرسوم اعتقادي نداشت و يا اينكه چنين نشان نميداد ولي اكنون در صف اول مبارزه با
امريكا به مثابه پرچمدار غرب شده است. اين دو آيتالله اما با سپري شدن روزگار جواني و در دهه ۱۳۸۰ به اوج ناسازگاري سياسي رسيدند و بيش از يك دهه است كه در نهان و پيدا و در سخناني ويژه و معنادار از يكديگر انتقاد ميكنند. اوج ناسازگاريهاي پيشين ميان دو آيتالله به انتخابات سال ۱۳۸۴ برميگردد كه در آن انتخابات آيتالله مصباح يزدي همه نيروي مادي و فكري خود و يارانش را پشتوانه مبارزه محمود احمدينژاد ميكرد كه قصد شكست هاشمي رفسنجاني را داشت. مجاهدتهاي مصباح يزدي براي پيروزي محمود احمدينژاد و حمايتهاي بيدريغ از وي كه روي آيتالله هاشمي رفسنجاني تيغ كشيد، هر روز بر فاصله دو آيتالله افزوده است. اكبر هاشمي رفسنجاني در سالهاي تازه سپري شده در مناظره غير رودررو با مصباح بارها بيان كرده است كه او ميدانسته احمدينژاد كار نظام را معطل ميگذارد اما كساني حامي او بودهاند. يكي از مجادلههاي تاريخي و اوجگيرنده در سپهر سياست ايران مجادله ميان دو آيتالله پا به سن گذاشتهاي است كه آرمانها و آرزوهاي خود را همچنان پيگيري ميكنند. اين دو آيتالله در اسفندماه امسال بار ديگر به ميان شهروندان ايراني ميآيند تا از آنها مقبوليت بگيرند. آراي شهروندان نشان خواهد داد كه كدام طرف توانسته است بيش از ديگري هوادار خاص جذب كند.
در هفتههاي سپري شده مخالفان هاشمي رفسنجاني چند مساله را در دستور كار قرار دادهاند تا روزگار براي او در انتخابات آسان نباشد. نخست اينكه رقابت ميان او و حسن روحاني رييسجمهور را در صدر تحليلها قرار داده و ميگويند ممكن است روحاني راي بيشتري بياورد و به همين دليل بهتر است هاشمي رفسنجاني از كرمان كانديدا شود. يك حرف ديگر اين است كه جامعه مدرسين ممكن است او را در فهرست كانديداهاي خود قرار ندهد و... آيتالله محمدتقي مصباح يزدي اما نسبت به هاشمي رفسنجاني درباره انتخابات كمتر حرف ميزند و چيزي نشان نميدهد. اين دو آيتالله كهنسال آرزوهاي دور و درازي را از دوران جواني در قم داشتهاند و از راههاي گوناگون دنبال پوشاندن جامه عمل به آرزوهايشان هستند و بدون ترديد اين آرزوها را در انتخابات اسفندماه دنبال ميكنند. آيتالله اكبر هاشمي رفسنجاني همانند اكثريت سياستمداران كهنسال از انقلابيگري به مصلحتگرايي رسيده است. آيتالله محمدتقي مصباح يزدي اما برعكس.