در طول سال های اخیر، بیابان زایی در حال بلعیدن زیبایی های زمین است که این معضل جهانی موجب شده تا بسیاری از کشورها دست در دست هم دهند و راهکار مناسبی برای این دردی که بر جان زمین افتاده، انتخاب کنند.
براین اساس در تقویم جهانی، 17 ژوئن روز جهانی بیابان زدایی شناخته شده و کشورهای مختلف سعی می‌کنند برنامه های متفاوتی برای مبارزه با بیابان زایی و اثرات خشکسالی بر روی زمین انتخاب کنند؛ چرا که یک سوم زمین های قابل کشت جهان با خطر بیابانی شدن روبروست که این خطر به طور مستقیم، زندگی بیش از 250 میلیون نفر در کشورهای مختلف را تهدید می‌کند.
بیابان زایی یکی از نگران کننده ترین چالش های امروز در دنیاست که ذره ذره زمین را می خورد و از آن تنها متروکه ای بی آب و علف باقی می گذارد، از این رو به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از راهکارهای آنها برای جلوگیری از بیابانی شدن زمین های کشاورزی با خبر شویم:
فرهاد سرداری، مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی با بیان اینکه 32 میلیون هکتار عرصه های بیابانی در کشور داریم، اظهار کرد: از مجموع این عرصه ها بیش از 21 میلیون هکتار تحت تاثیر فرسایش بادی است که در سال های اخیر در استان های جنوب کرمان، سیستان و بلوچستان و نزدیکی استان تهران بر وسعت مناطقی که مبداء گرد و غبار از جمله تالاب های خشک هستند، افزوده شده است.
به گفته وی؛ اگرچه تالاب ها جزء مناطق بیابانی قرار نمی‌گیرند، اما هم اکنون این تالاب ها خشک شدند و جزیی از منبع گرد و غبار هستند؛ بنابراین برای مقابله با پدیده بیابان زدایی باید عملیات بیولوژیک، فیزیکی و شیمیایی انجام داد.
سرداری ادامه داد: طرح مالچ پاشی به عنوان یکی از عملیات شیمیایی از سال 85 متوقف شده بود که خوشبختانه از سال گذشته دولت سالانه رقمی معادل 390 میلیارد تومان مالچ رایگان در اختیار سازمان جنگل ها قرار داد که با این میزان امکان عملیات مالچ پاشی 27 تا 30 هزار هکتار وجود دارد.
این مقام مسئول با بیان اینکه سال گذشته مقدار زیادی مالچ رایگان در اختیار سازمان جنگل ها قرار گرفت، افزود: سال گذشته مقادیری مالچ در اختیار استان های خوزستان، هرمزگان، اصفهان، قم و سیستان و بلوچستان قرار گرفت و امسال نیز در نظر داریم تعداد استان ها را افزایش دهیم.
مدیرکل دفتر امور بیابان ادامه داد: با توجه به شرایط حاد خوزستان، منابع اعتباری به این استان از طریق قانون بودجه اختصاص داده شده است و سازمان جنگل ها و وزارتخانه در تلاش است که برای سایر استان ها منابع لازم را تامین کند.
وی نهال کاری، بوته کاری و مدیریت مناطق بیابانی از جمله پروژه های در دست اجرا برای مقابله با بیان زدایی دانست و افزود: خشکسالی های اخیر و قرار گرفتن در کمربندی خشک و نیمه خشک موجب شده که در این مناطق با شرایط حادتری از گسترش بیابان روبرو باشیم.
با توجه به آنکه شعار روز جهانی بیابان زایی امسال سرزمین ارزشمند است و برای حفظ و احیای آن باید سرمایه گذاری کرد، به نظر می رسد که سازمان برنامه و بودجه و مردم باید توجه ویژه ای به این سرمایه گذاری داشته باشند، به طوریکه از طریق دولت اعتبار مناسبی برای این بخش در نظر گرفته شود.
21 میلیون هکتار از بیابان های کشور تحت تاثیر فرسایش بادی است
ناصر حیدری پور، معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گفت: از حدود 164 میلیون هکتار پهنه که در سطح کشور قرار دارد، هم اکنون 100 میلیون هکتار تحت تاثیر بیابان زایی است.
وی با اشاره به اینکه 32 میلیون هکتار بیابان در کشور موجود است، افزود: 21 میلیون هکتار از این میزان تحت تاثیر فرسایش بادی و 7 میلیون و 700 هزار هکتار کانون بحران فرسایش بادی در کشور داریم که این امر برای مناطق مسکونی، تاسیسات و راه های مواصلاتی مشکلاتی ایجاد کرده است.
حیدری پور مدیریت بحران، مدیریت ریسک یا پیشگیری را از برنامه های مقابله با بیابان زدایی در کشور اعلام کرد و گفت: در مناطقی از خوزستان، جنوب، جنوب شرق و شرق کشوربا پدیده گرد و غبار و حرکت تپه های ماسه ای روبرو هستیم که این امر متاسفانه در کاهش توان اکولوژیک سرزمین و بیابان زایی تاثیر بسزایی دارد. به همین خاطر در قالب مدیریت بحران ، مدیریت اجرایی، عملیات بیولوژیک ، بیومکانیک و مدیریتی و مراقبتی در صدد مهار این کانون ها هستیم.
این مقام مسئول در پایان سخنان خود در پاسخ به این سوال که اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان داری در جلوگیری از بیابان زایی تاثیرگذار است یا خیر، تصریح کرد: اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان داری در تقویت پوشش گیاهی، حفاظت خاک، کنترل فرسایش و رسوب و جلوگیری از توسعه سطح بیابان های کشور نقش اساسی دارد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان