دستاوردهای 40 ساله صنعت ایران در پرتو انقلاب کبیر اسلامی

به گزارش تابناک کرمان، دستاوردهای 40 ساله صنعت ایران در پرتو انقلاب کبیر اسلامی بدین شرح است:

رویکرد کلان در سیاست های صنعتی کشور
• صنایع ایران پس از انقلاب اسلامی به صورت کلی به سمت خودباوری، خودکفایی و تولیدات راهبردی معطوف شده و حرکت کرده است.
• پیش از وقوع انقلاب اسلامی سهم ایران از بخش صنعتیِ اقتصاد، محدود به صنعت نوشابه های خارجی، صنعت خودرویِ کاملاً مونتاژی و برخی از صنایع حداقلیِ پایه تعریف شده بود و ایران به هیچ عنوان کشوری صنعتی محسوب نمی شد و حتی در مسیر صنعتی شدن هم قرار نداشت.
• هیلاری کلینتون وزیر خارجه سابق آمریکا در کتاب خاطرات خود با عنوان "تصمیم های سخت" (“Hard Choices”) می نویسد:
«ما بدنبال آن بودیم که دولتی در ایران بر سر کار بیاید که نفت بفروشد و کالا وارد کند»
یعنی منافع آمریکا و غرب در این است که نفت ایران را ارزان خریداری کرده و کالاهای بنجل خود را چند برابر به ما بفروشند و ایران هیچگاه به خودکفایی و تولید داخل دست پیدا نکند. (منبع کتاب خاطرات هیلاری کلینتون)
• انحصار صنعتی در بسیاری از صنایع شکسته شده و در حالی که تا پیش از انقلاب صرفاً نمونه های معدود و محدودی از صنایع فرآیندی توسط متخصصان بیگانه در ایران احداث و بهره برداری می شد، از ابتدای پیروزی انقلاب صنایع مختلفی مثل پتروشیمی، هوایی و فضایی، صنایع الکتریکی و الکترونیکی، مخابراتی، آلیاژی و انواع صنایع دانش بنیان و دارای فناوری بالا توسط نیروی متخصص داخلی شکل گرفته و برای رشد استعدادها در زمینه های مختلف صنعتی نیز در کشور ظرفیت سازی شده است.
• سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی ایران (%GDP) در سال 2017 به 40 درصد و در بخش خدمات به 48 درصد رسیده است که نشان دهنده گذار ایران در مسیر صنعتی شدن است.
• ایران بزرگترین اقتصاد خارج از سازمان تجارت ازاد جهانی است.
• صادرات غیر نفتی ایران از 543 میلیون دلار در سال 1357 به 31 میلیارد دلار در سال 1394 افزایش یافته و 57 برابر شده است.
• ارقام فوق نشان از وابستگی کشور به سیل کالاهای مصرفی در ابتدای پیروزی انقلاب را نشان می دهد. طی سالهای پس از انقلاب نگاه ها عوض شد و کاهش اتکا به نفت و درآمدهای نفتی یکی از دغدغه ها شد و در این راستا تلاش های بسیاری صورت گرفت تا درآمدهای حاصل از صادرات غیر نفتی در حوزه های محصولات کشاورزی، صنعتی و خدمات فنی مهندسی جایگزین درآمدهای ناشی از صادرات نفت شود.
• در حالی که پیش از انقلاب اسلامی فرصت های تحقیقاتی چندانی برای دانش پژوهان کشور فراهم نبود، پس از انقلاب تعداد 13 پارک علم و فناوری در کشور ساخته و اداره شده است و بسیاری از فعالین حوزه های دانش بنیان کشور در این پارکها و شهرک های علمی تحقیقاتی کشور به کسب تجربه و فعالیت حرفه ای مبادرت ورزیده اند.
جهش صنعتی نسبت به قبل از انقلاب
توجه به مردمی شدن صنایع و توسعه صنایع کوچک و متوسط پس از انقلاب اسلامی بود که معنی پیدا کرد و در همین راستا قانون "شرکت شهرکهای صنعتی ایران" در سال 1362 به تصویب رسید.
تعداد شهرک‌ها و نواحی صنعتی از چهار مورد شهرک صنعتی در پیش از انقلاب به 960 مورد شهرک و ناحیه صنعتی تا پایان شهریورماه سال ۱۳۹۶ رسید، که در سراسر کشور پراکنده می باشند.
جمهوری اسلامی ایران توانسته است با وجود رشد بیش از دو برابری در جمعیت کشور خود نسبت به ابتدای پیروزی انقلاب و وجود شرایط جنگ تحمیلی و تحریم های مستمر و همه جانبه در طول سالهای پس از انقلاب، بسته کامل صنعتی را همگام با تحولات جهانی و مطابق با نیازهای متنوع جامعه خود فعالّانه مدیریت و در بسیاری از موارد بومی سازی نماید.
در تاریخ 6 آبان 1396، قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید.
تشکیل صندوق نوآوری و شکوفایی در سال 1389 زمینه تقویت و حمایت قانونی و پایدار از فعالیت شرکت های دانش بنیان در کشور را فراهم آورد و بر اساس آخرین آمار این صندوق در سال 1396 تعداد این نوع از شرکتها به بیش از 3000 شرکت رسیده است.
برنامه ریزی کلان صنعتی و گفتمان انقلاب اسلامی متخصصان جمهوری اسلامی ایران را به سمت تسلط بر دانش فنی طراحی فرآیندها، خطوط تولید و طراحی کارخانه در صنایع مختلف سوق داده است و امروز در زمینه طراحی و مدیریت عمومی نیروگاه ها، کارخانجات سیمان، پالایشگاه ها، پتروشیمی ها و خطوط تولید خودرو، صنایع شیمیایی و بسیاری از صنایع دیگر دست یافته ایم.

صنایع راهبردی
• پیش از انقلاب نیاز کشور به پیش پا افتاده ترین لوازم زندگی مثل شلنگ و تشت های پلاستیکی از کشورهایی مثل اسرائیل وارد می شد و امروز روبات ها و ماشین آلات صنعتی مورد نیاز خطوط تولید و کارخانجات در داخل کشور ساخته می شود.
• تولیدات پتروشیمیایی ایران از یک و شش دهم میلیون تن در سال 1357 به بیش از 54 میلیون تن در سال رسیده است که این ارقام نشان از رشد 33 برابری تولیدات در این حوزه دارد.
• توان فنی در تولید انواع سوپرآلیاژهای مورد نیاز برای صنایع پیشرفته و نظامی را در داخل کشور وجود دارد.
• دستگاههای پرس سنگین، انواع دستگاههای تراش سنگین و دقیق در داخل کشور تولید می شود.
• به کارگیری دانش عملیات حرارتی قطعات و تجهیزات مختلف معمول و رایج شده است.
• توان فنی برای ساخت انواع توربو ماشین های صنعتی در ابعاد و اندازه های مختلف درکشور فراهم است و در بسیاری از کلاس ها در حال تولید داخل می باشند.
• ساخت انواع پره های توربین در مراحل مختلف از متالورژی تا ماشین کاری و عملیات حرارتی در داخل کشور صورت می پذیرد.
• دانش فنی برای اعمال انواع پوشش های سطحی، و پروژه های مهندسی سطح پیشرفته مثل نیتراسیون های پلاسمایی برای کابری های مختلف صنعتی و دفاعی در کشور انجام پذیرفته و حتی دستگاه های مورد نیاز برای انجام این فرآیندهای پیشرفته در داخل کشور ساخته می شود.
صنایع راهبردی: صنعت هسته ای
• جمهوری اسلامی ایران توانست در مدت زمان اندکی چرخه کامل دانش هسته ای را در اختیار گرفته و حد نصاب های اقتدار فنّاورانه را در این حوزه احراز نماید.
• امروز دانش فنی فرآیند غنی سازی اورانیوم تا غنای بالای 90 درصد به صورت کامل در اختیار دانشمندان این مرز و بوم قرار دارد.
• سالهاست که ایران به دانش فنی ساخت موتور پیشران هسته ای دست یافته و در آستانه ساخت آن قرار دارد.
• بهره گیری از منافع دانش و فناوری هسته ای برای کاربری در حوزه پزشکی هسته ای و نیز برای کاربردهای صنعتی غیر نظامی کاملاً بومی شده و مرام نامه هسته ای ایران در سطح بین المللی به طور کامل تبیین و نهادینه شده است.
صنایع مادر: صنعت فولاد
• پیش از انقلاب پس از دو دهه تطویل در احداث صنایع فولاد نهایتاً در سال 1341 فناوری قدیمی و درجه دو فولاد در آن زمان به ایران داده شد.
• در سال 1320 با وجود اینکه شرکتهای آلمانی دماگ و کروپ با هزینه ایران مقدمات احداث یک واحد تولید فولاد را در کرج انجام داده بودند ولی با حمله متفقین، بخش اصلی تجهیزات مربوط به این پروژه را که در کشتی روی آب بود به تصرف خود در آوردند و با جلب نظر بانک جهانی و مجامع بین المللی احداث پروژه جایگزین در صنعت فولاد ایران را تا سال 1342 به تاخیر انداختند.
• در حالی که احداث شرکت ذوب آهن اصفهان در سال 1344 از محل تهاتر با محصول خام گاز طبیعی ایران با روسیه صورت پذیرفت، پس از انقلاب اسلامی ایران، تغییرات بنیادی در سازمان صنایع فولادی ایران اتفاق افتاد و امروز شرکت ملی فولاد ایران شکل گرفته و وظیفه نظارت و مدیریت صنایع فولادی ایران از مرحله اکتشاف منابع اولیه تا بازاریابی داخلی و بین المللی محصولات را برعهده دارد.
• چهار شرکت اصلی فولاد در ایران (شرکت فولاد مبارکه، فولاد اصفهان، فولاد خوزستان و شرکت ملی فولاد ایران) در سال 2017 جمعاً حائز رتبه 21 جهانی در تولید فولاد شده ا ند. این شرکت یکی از اعضای موسسه بین المللی آهن و فولاد است.
• در سه ماه نخست سال 2016 ایران به صورت مقطعی با 7/3 میلیون تن تولید آهن اسفنجی از هند پیشی گرفت و بزرگترین تولید کننده آهن اسفنجی در جهان شد. رتبه پایدار ایران در تولید آهن اسفنجی نیز رتبه دوم جهان بوده است.
• پس از پیروزی انقلاب اسلامی حجم تولید فولاد در کشور هم آهنگ با رشد جهانی در این زمینه رشد کمی و متناسب با نیازهای بومی کشور رشد کیفی داشته است و با تولید بیش از 32 میلیون تن در سالهای اخیر به میزان تولیدی بیش از 30 برابر نسبت به ابتدای پیروزی انقلاب رسیده است.
• ایران در زمره کشورهای صادر کننده فولاد در جهان قرار گرفته است.
• هم ‌اکنون ظرفیت استخراج سنگ‌آهن در کشور ۴۰ میلیون تن، کنسانتره ۲۴ میلیون تن، گندله ۲۲ میلیون تن و آهن اسفنجی ۱۸ میلیون تن است.
صنایع مادر: صنعت آلومینیوم
• صنعت آلومنیوم در ایران از سال 1351 شروع شد و تا پیش از انقلاب ظرفیت تولید آلومینیوم در ایران فقط 45 هزارتن در سال بود، پس از انقلاب ضمن جانمایی مناسب تر صنایع تولید کننده آلومینیوم به منظور کاهش هزینه های جاری، ظرفیت تولید تا 350 هزار تن در سال افزایش یافت.
• با اجرای طرح های توسعه ای و بهره برداری از معادن آلومینای واقع در خارج کشور به عقیده کارشناسان این حوزه ظرفیت تولید ایران تا 2 میلیون تن در سال قابل افزایش ارزیابی می شود.
• محصول شمش آلومینیوم ایران در سالهای پس از انقلاب همواره در سطح استانداردهای بین المللی قرار داشته و ضمن نمایه شدن در معتبرترین بورس فلزات جهان یعنی بورس لندن بر اساس قیمت گذاری بازارهای اروپایی بهمشتریان مختلف عرضه شده است.
• به استناد آمار منتشر شده توسط مرکز اطلاعات معدنی سازمان زمین شناسی امریکا (USGS) جمهوری اسلامی ایران در سال 2014 در تولید شمش آلومینیوم کشور فرانسه را پشت سر گذاشته و حائز جایگاه ۱۹جهانی شده است.
صنایع مادر: صنعت مس
• طراحی و اجرای پروژه های صنعت مس در ایران قبل از انقلاب توسط متخصصان خارجی شروع و بدون افتتاح رها شد.
• پس از انقلاب پروژه های نیمه کاره صنعت مس به طور کامل توسط متخصصان داخلی تکمیل و بهره برداری شد.
• تولید سالیانه مس از صفر در ابتدای پیروزی انقلاب به بیش از 214 هزار تن رسیده است.
• ایران بر اساس آمار موسسه ارزیابی های زمین شناسی انگلستان در سال 2015 رتبه 12 جهان را در خصوص استحصال از معادن مس دارد.
• صنایع مس سرچشمه و باهنر به ترتیب در حوزه بالادستی و میان دستی مس فعال بوده و صنایع پایین دستی متعددی مشغول به تولید و صادرات انواع پروفیلهای صنعتی مس هستند.
• ایران در بازیابی ضایعات مس جزء فعالین جدی در منطقه غرب آسیاست.
• ایران پیش از انقلاب صنعت استحصال صنعتی طلا را نداشته است در حالی که امروز برای تولید 5 تن طلا در سال ظرفیت سازی کرده و 5/2 تن از این میزان در حال حاضر عملیاتی است.
صنایع مادر: صنعت سیمان و کانی های غیر فلزی
• تولید سیمان به عنوان یکی از اصلی ترین مصالح ساختمانی رشد ده برابری نسبت به ابتدای انقلاب اسلامی داشته است.
• جمهوری اسلامی ایران از سال 1386 تبدیل به صادر کننده محصول استراتژیک سیمان به عنوان یکی از الزامات توسعه عرصه محور جوامع شده است.
• ایران از نظر ظرفیت تولید سیمان در رتبه چهارم جهان قرار دارد و به بیش از هشت کشور جهان صادرات سیمان داشته است.
• بازسازی تخریبهای ناشی از جنگ تحمیلی با سیمان، مصالح ساختمانی و سرمایه های انسانی داخلی انجام شده است.
• میزان تولید سرامیک های ساختمانی طی چهل سال گذشته 20 برابر شده است.
صنایع مادر: صنعت نفت و پتروشیمی
• میزان تولید محصولات پتروشیمیایی ایران به لحاظ ارزش نزدیک به 12 میلیارد دلار و به لحاظ وزنی به بیش از 54 میلیون تن در سال 1396 رسیده است.
• با لحاظ اینکه دارندگان دو سوم ذخائر هیدروکربوری جهان در منطقه غرب آسیا قرار دارند، ایران با وجود حمایتهای همه جانبه بین المللی از رقبای منطقه ای خود و خصومت استکبار جهانی با روحیه استقلال طلبی و شکوفایی اقتصادی خود، دارنده رتبه دوم در خصوص ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در منطقه غرب آسیاست.
صنایع پر مصرف: لوازم خانگی
• در حوزه لوازم خانگی، صنایع و نما نام های داخلی، 60 درصد از کل مصرف بازار داخل را که در ابتدای انقلاب کاملاً وارداتی بوده است به خود اختصاص داده اند.
صنایع پرمصرف: صنعت خودرو
• پیش از انقلاب امور ابتداییِ صنعت خودرو را به صورت کاملاً مونتاژی و برای یک محصول از رده خارج در اختیار داشتیم اما پس از انقلاب، جمهوری اسلامی ایران خط تولید خودرو را در 13 کشور جهان راه اندازی کرد.
• جمهوری اسلامی ایران امروز 18امین کشور تولید کننده خودرو و طبق آمار سازمان بین المللی تولیدکنندگان خودرو در سال 2009 دوازدهمین تولید کننده موتور و وسایل نقلیه در جهان است.
• سرانه مالکیت خودرو در ایران نسبت به ابتدای انقلاب تقریباً 5 برابر شده و به حد سرانه مالکیت خودرو در کشورهای اروپایی نظیر آلمان رسیده است.
• در ابتدای انقلاب 6 کشور تولید کننده خودرو در جهان در آن زمان 90 درصد از سهم بازار ایران را در اختیار خود داشتند در حالی که طی سالهای اخیر ایران به بیش از 39 کشور دنیا خودرو صادر کرده است.
• بیش از 90 درصد از حجم مصرف لاستیک خودروهای داخلی در داخل کشور تولید می شوند.
صنایع پرمصرف: صنعت غذایی
• در حالی که ایران طی جنگ تحمیلی و تا سالهای ابتدایی دهه 70 وارد کننده محصولات لبنی از کشورهای اروپایی بوده است، در سالهای اخیر تبدیل به صادر کننده محصولات لبنی شده است.
• جمهوری اسلامی ایران برترین تولید کننده صنایع غذایی حلال در جهان است و یکی از قویترین زیرساختها و بزرگترین ظرفیت ها را در عرصه تولید و عرضه محصولات غذایی حلال در سطح جهان داراست.
• سبد صادراتی ایران در مواد غذایی از محصولات فانتزی تا کالاهای اساسی را شامل می شود. میزان صادرات سالیانه مواد غذایی از فرآورده های گوشتی شروع شده و به ترتیب برای نشاسته، گوشت مرغ، قند و شکر، ملاس، آدامس، ویفر، آب معدنی، روغن نباتی، ماکارونی، آرد، بیسکویت، کنسرو غیرگوشتی، آبمیوه و کنستانتره، شیرینی، کِشمش، شیرخشک، خامه، شیر، رب گوجه فرنگی، ماست، کشک، پنیر، بستنی؛ افزایش یافته تا شکلات که به میزان 118 میلیون دلار در سال 1396 می رسد.
صنایع پیشرفته: نانوفناوری و بایوفناوری
• تا سال 1396 تعداد 257
شرکت فناور در حوزه فناوری نانو در کشور راه اندازی شده و این شرکت ها 376 محصول دانش‌بنیان مبتنی بر نانو فناوری برای کابرد در صنایع مختلف بهداشت و سلامت، تجهیزات، خدمات، خودرو، ساخت و ساز، کشاورزی و بسته بندی، لوازم خانگی، نساجی و پوشاک، نفت گاز و پتروشیمی، آب و محیط زیست تولید و عرضه کرده اند.
• محصولات دانش بنیان مبتنی بر نانو فناوری تولید ایران به 47 کشور مختلف جهان صادر شده است. کشورهای مقصد در این زمینه شامل آمریکا، انگلستان، آلمان، چین، روسیه، کانادا، استرالیا و ... بوده اند.
• حجم بازار محصولات، تجهیزان و خدمات ارائه شده در حوزه فناوری نانو در سال 1395 به 708 میلیارد تومان رسیده است.
• مهم ترین محصولات مبتنی بر نانو فناوری تولید ایران عبارتند از: تولید کیت‌های تشخیص سرطان، دستمال کاغذی آنتی باکتریال، ماده ضد عفونی کننده با عنوان "سیلوسپت"، ماسک‌های تنفسی برای جذب بیشتر ریزگردها، داروی ضد سرطان "سنادوکسوزوم" با هدف قرار دادن موتورهای سرطانی از جمله دستاوردهای محققان در حوزه نانو است. دستیابی به فرمولاسیون و تولید داروی "پاکلینب" از دیگر دستاوردهای محققان حوزه نانو است که با هدف درمان سرطان‌های پستان، ریه و پانکراس پیشرفته تولید شد. داروی ایرانی دیگری با عنوان "سیناکورکومین" ضد التهاب مفاصل، باعث بهبود عملکرد کبد چرب، رقیق کننده خون و ضد التهاب روده است.
• در حوزه غیر پزشکی می توان به لوله‌های بی‌صدا، کاشی‌های آنتی باکتریال، شیشه‌های جاذب اشعه فرابنفش، لوله‌های مستحکم، بتن سبک و پوشش‌های سخت دکوراتیو اشاره کرد.
• با دستیابی به دانش فنی، محصولاتی برای حذف انواع آلاینده‌ها از آب، الکترودیالیز برای حذف نمک از آب و نانو کویتاسیون برای حذف فلزات سنگین نیترات و آرسنیک از آب، در ایران تولید شده است.
• فیلتر خودرو با کارایی و جذب بالاتر گرد و غبار، پلی پروپیلین با استحکام فیزیکی و مکانیکی بالاتر، سره جوش با ویژگی هدایت حرارتی و الکتریکی بهتر، روغن موتور با ویژگی کاهش اصطکاک قطعات موتور و نانو کولانت به عنوان مبدل حرارتی رادیاتور.
• همچنین محصولاتی چون فناوری پاستوریزاسیون سرد برای شیر و آب میوه، نایلون‌های مقاوم، ساچت جاذب اتیلن برای افزایش ماندگاری بالاتر میوه و سبزیجات و کود گیاهی،‌ نانو فناوری ایرانی وارد حوزه کشاورزی و صنایع غذایی شده است.
• ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ روﺑﺸﯽ ﻧﯿﺮوی اﺗﻤﯽ (AFM)، میکروسکوپ تونلی روبشی (STM)، اسپکترومتر، دستگاه طیف سنجی مرئی و فرابنفش, UV-Vis، دستگاه لایه نشان چرخشی (Spin Coater) کروماتوگرفی و سونیکاتور (هموژنایزر) از جمله دستاوردهای فناورانه ایران در حوزه نانو است.
• دستگاه الکتروریسی، خط تولید صنعتی نانو الیاف در کشور راه اندازی شده است. نانو الیاف‌های تولید شده در تولید فیلترهای نیروگاهی و خودرویی و ماسک‌های تنفسی کاربرد دارد. این دستگاه به کشور کره جنوبی صادر شده ضمن آنکه خط تولید مشترک نیز در مالزی راه اندازی شده است.
• تولید سه داروی جدید برای درمان بیماریهای صعب العلاج ، بخشی از دستاوردهای حوزه ˈبایوˈ در پارک فناوری پردیس است که دو مورد آن در دنیا بی نظیر است.

صنایع پیشرفته: صنایع فضایی
• با وجود فاصله زیاد با صنعت 50 ساله فضایی جهان، ایران موفق شده است در میان 10 کشور صاحب چرخه کامل فناوری ماهواره، جای گیرد.
• باتوجه به اهمیت ویژه فناوری فضایی و لزوم کاربردی شدن این فناوری برای سهولت زندگی مردم، اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر توجه ویژه ای به این بخش داشته است؛ برای مثال در سیاست های ابلاغی برنامه ششم توسعه از سوی مقام معظم رهبری، موضوع افزایش ضریب نفوذ فناوری فضایی به عنوان یکی از راهبردهای صنعتی در فناوری های پیشرفته آمده و بر توسعه فناوری فضایی با طراحی و ساخت، آزمون، پرتاب و بهره برداری از سامانه های فضایی و حفظ و بهره برداری حداکثر از نقاط مداری، تاکید شده است.
• ساخت ماهواره در ایران از سال 75 آغاز شد.
• مدل آزمایشگاهی ماهواره مصباح و بعد طراحی و ساخت مدل فضایی این ماهواره در اواخر دهه 70 بدست محققان کشور طراحی و ساخته می شود، در همان سال ها ساخت ماهواره هواشناسی سینای (1) شکل گرفته و در بهمن سال 87 شمارش معکوس برای رفتن ماهواره امید به فضا آغاز می شود. در همین سال ایران، کاوشگر 3 را به فضا پرتاب می کند. این امر آمادگی ایران برای ارسال موجود زنده به فضا را رقم می زند و یکسال بعد ماهواره های ملی طلوع، مصباح 2 و نوید علم و صنعت رونمایی می شوند.
• خرداد ماه 1390 ایران موفق می شود با پرتاب موفق ماهواه رصد، گام دیگری برای تسخیر فضا بردارد و در بهمن 90 سومین ماهواره ایرانی با عنوان "نوید"، نویدهای تازه ای را برای پیشرفت ها در این زمینه به ارمغان می آورد.
• باورود ایران به باشگاه سازندگان "موتور ماهواره بر" همچنین ارسال موجود زنده به فضا، محققان ایرانی باردیگر در بهمن 91 قدرت فضایی خود را به رخ رقیبان جهانی می کشند و موجب حیرت جهانیان می شوند و تقریبا یکسال بعد از طریق کاوشگر پیشگام، دومین موجود زنده را نیز با نام "فرگام" به فضا می فرستند.
• در طول این سال‌ها دستاوردهای فضایی دیگری هم از جمله رونمایی از نخستین مرکز فضایی ایران، طراحی و ساخت ماهواره برهای سیمرغ و امید و پرتاب کاوشگر به فضا و پرتاب ماهواره های رصد و امید و فجر، برگ های زرینی را در این زمینه در تقویم فضایی کشور به ثبت می رسانند.
• در 14 بهمن سال 1394 از ماهواره سنجشی دوستی رونمایی شد و آزمایشگاه سنجش از دور سازمان فضایی ایران و مرکز تجمیع و تست ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران آغاز بکار کرد.
• فعالیت های فضایی ایران به طور کلی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد؛ قبل از انقلاب کشور ایران فقط ایستگاه-های بهره برداری و دریافت داده های ایستگاه های ماهواره ای را دارا بود و هیچگونه فعالیتی درخصوص پرتاب و قرار دادن ماهواره نداشت.
صنایع پیشرفته: صنایع هوایی
• هواپیماها و بالگردهای سبک ساخت ایران شامل هواپیمای 4 نفره، 6 نفره و بالگرد دو نفره در نمایشگاه ماکس 2015 در کشور روسیه به نمایش گذاشته شد.
• تعداد 20 زیر سامانه هوایی در سیستم‌های اویونیکی هواپیما و بالگرد در ایران بومی سازی شده است.
• در سال 1397، موتورهای مینی جت طلوع 4 و وانکل صراط 2 که به ترتیب برای موشک های کروز و پهپاد ها طراحی و تولید شده اند از جمله اقلام صادراتی ایران در بخش صنایع پیشرفته است.
• محصولات صنعت هوایی تولید شرکت صاایران و انواع رادیوها و نشان دهنده های هوایی توسط جمهوری اسلامی ایران به کشورهای متقاضی صادر شده است.
• تولید انواع بالگرد جزو توانمندی های صنعتی ایران در حوزه صنایع پیشرفته قابل ذکر می باشند. بالگردهای "شاهد 278"، "شاهد-۲۸۵"، " شاهد 216"، بالگرد دو موتوره چهار ملخ "صبای 248"،" سورنا" و "بالگرد ملی هما" آماده رقابت جهانی هستند.
• توانایی فناوری ایران در زمینه مهندسی و ساخت پهپادهای پیشرفته، تعجب بسیاری از آگاهان این صنعت در کشورهای پیشرفته جهان را برانگیخته است.
• ایران برای کاربری ها و در کلاس های مختلف پهپاد تولید می کند، پهپادهای ایران شامل 'یسیر'، 'بینا' و 'حماسه'، 'ابابیل'، 'ابابیل 3'، 'حازم'، 'حماسه'، 'سریر'، 'سفره ماهی'، 'شاهد 129'، 'صادق 1'، 'صاعقه'، 'فطرس'، 'کرار'، 'کرار 4'، 'مهاجر' می باشند.
• نرم افزار ناوبری فرودگاهی برای هواپیماهای مسافربری کارآمدتر از نمونه آمریکایی در داخل کشور تولید شده و در فرودگاه های مختلف کشور در حال استفاده است.
• با وجود تحریم هدفمند تجهیزات صنعت هواپیمایی، مدیریت پایدار صنعت هواپیمایی در بخش مسافری و نظامی صورت پذیرفته و نیازمندی های کشور تامین شده است.
صنایع پیشرفته: ساخت ماشین آلات صنعتی
• ماشين آلات مورد نیاز برای صنایع مختلف شامل صنايع غذايي، ماشين آلات بسته بندي، ماشين آلات صنعتي، صنايع لبنی و آبمیوه و بستنی، ماشين آلات صنايع چرم و کفش، ماشين آلات صنايع پلاستیک، ماشين آلات پرکن، ماشين آلات راه سازی و سنگین، ماشين آلات غلات و حبوبات، ماشین آلات کشاورزی، نقاله و حمل كننده مواد، ماشین آلات بتن و ساختمان، ماشین آلات صنایع چوب، ماشین آلات چاپ، ماشين آلات متفرقه، دستگاههای کمپرسور در داخل کشور تولید می شوند.
• توانمندی ساخت ربات های صنعتی مورد نیاز صنایع مختلف در داخل ایجاد شده است و نمونه های متعددی از رباتهای صنعتی ساخته شده و در حال بهره برداری است.

صنایع پیشرفته: صنایع الکترونیک و فناوری اطلاعات
• صندوق تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک(صحا) از سال 1376 در جمهوری اسلامی ایران برای حمایت و پشتیبانی از شرکت‌های صنعتی الکترونیک فعالیت می‌کند.
• نمایشگاه دائمی محصولات صنایع الکترونیک و فناوری اطلاعات کشور به منظور حمایت و تقویت این صنایع در وزارت صنعت، معدن و تجارت راه اندازی و مستقر شده است.
• سوییچ های مخابراتی نسل جدید، فناوری های سلامت و ایمن سازی در برابر امواج، روبات های صنعتی، ربات های خانگی، نانوسکوپ و فناوری های پردازش دیجیتال از جمله مواردی است که شرکت های ایرانی در حوزه صنایع الکترونیک به تولید و عرضه آن پرداخته اند.
• کیفی ترین ظرفیت های نیروی انسانی متخصص کشور به عنوان زیرساخت توسعه صنایع الکترونیک و مخابرات به صورت علمی سازماندهی شده و در اختیار این صنعت قرار گرفته است.
• سامانه سفارش کار مجازی، سامانه دانشکده آنلاین آموزش‌های مهندسی برق و مکاترونیک و سامانه نمایشگاه مجازی محصولات صنایع الکترونیک از جمله محصولات داخلی در حوزه صنایع الکترونیک وفناوری اطلاعات می باشند.
• حجم بازار میکروالکترونیک کشور بالغ بر 60 هزار میلیارد تومان است.
• طرح کسب و کار در حوزه میکروالکترونیک تهیه و به تایید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رسیده است.
• در طرح کسب و کار حوزه میکروالکترونیک اکوسیستمی شامل مجموعه های خصوصی و شرکت ها که با مشتری سروکار دارند و محصول خود را توسعه می دهند، ستاد میکروالکترونیک و مرکز تعالی میکروالکترونیک در بخش دولتی برای توسعه محصولات آینده نگر و رقابت پذیر نگه داشتن محصولات فعلی در کنار بخش خصوصی قرار گرفته اند.
• سند راهبردی میکروالکترونیک کشور تهیه شده است.
• دستگاه های لیزر بدون هیچ وابستگی در داخل کشور تولید شده و این دستگاه ها با قیمت کمتر و خدمات پس از فروش بهتر در اختیار پزشکان و صنعتگران قرار می گیرند.
• نمونه فضایی "مالتی پلکسر" و "دی مالتی پلکسر" محموله مخابراتی درچهارمین نمایشگاه ملی توانمندی های صنایع هوایی و فضایی ایران (آذر 92) ارایه گردید. این محصول قابل رقابت با نمونه های خارجی بوده و نیازمندیهای ماهواره های مخابراتی در مدار ژئو را برآورده می کند.
• طراحی، تولید و مونتاژ تجهیزات مخابراتی ، برق و الکترونیک و طراحی و تولید بردهای الکترونیکی و مدارچاپی یک و دولایه متالیزه در داخل کشور صورت می پذیرد. طراحی ، ساخت و راه اندازی بیش از 5/4 میلیون پورت سوئیچ پرظرفیت مخابراتی در کشور.
• طراحی ، ساخت و راه اندازی بیش از 5/4 میلیون پورت سوئیچ پرظرفیت مخابراتی در کشورصورت پذیرفته است .
• صادرات و راه اندازی بیش از 000 , 300 پورت از محصولات ساخت ایران در خارج از کشور صورت پذیرفته است.
• طراحی ، ساخت و راه اندازی بیش از 5/1 میلیون پورت سوئیچ PABX در بخش خصوصی صورت پذیرفته است.
• کابل های کواکسیال، کابل های تلفن، کابل های ابزار، کابل های قدرت و کنترل در داخل کشور تولید می شوند.
• توان طراحی و ساخت دستگاه BTSهای تلفن همراه در داخل کشور ایجاد شده و به تولید رسیده است.
• توان تولید کامپیوتر خودروهای انژکتوری ظرف مدت پنج سال در اثر تحقیق و تطبیق با نیاز در بخش خصوصی دانش بنیان کشور فراهم آمده است.
صنایع مرتبط با بخش اولیه اقتصاد
• تولید سنگ های تزیینی از 24 هزار تن به 17 میلیون تن رسیده است.
• رتبه جهانی ایران در تولید مواد معدنی مختلف بر اساس آمار موسسات خارجی به شرح ذیل است: در تولید فولاد رتبه 16، در تولید اکسید آلومینیوم رتبه 26، در تولید بوکسیت رتبه 10، در تولید مس رتبه 12، در تولید آلومینیوم رتبه 17، در تولید سیمان رتبه 5، در تولید منگنز رتبه 12، در تولید استرنتیوم رتبه 5، در تولید روی رتبه 14، در تولید کروم رتبه 5، در تولید فلدسپات رتبه 12، در تولید بنتونایت رتبه 12، در تولید مولیبدن رتبه 9، در تولید آهک آبدار رتبه 13، در تولید سنگ آهن رتبه 9، در تولید پرلیت رتبه 10، در تولید نقره رتبه 19، در تولید فیروزه رتبه 1، در تولید کربنات سدیم رتبه 20، در تولید کلرید سدیم رتبه 5، در تولید باریت رتبه 6، در تولید گچ رتبه 2، در تولید اکسید آهن طبیعی رتبه 9، در تولید میکا رتبه 9، در تولید مگنزیت رتبه 13، در تولید سرب رتبه 16، در تولید کائولین رتبه 12، در تولید سیلیکای صنعتی رتبه 14 جهان را داراست.
صنایع پرمصرف: صنعت مواد شوینده
• پیش از انقلاب عموم مردم ایران برای رعایت بهداشت فردی و خانوادگی خود از حداقل امکانات و مواد و مصالح تنظیف برخوردار بودند ولی امروز طبق آمار مطرح شده توسط بازرس انجمن صنایع شوینده کشور ظرفیت تولید محصولات شوینده در ایران سه برابر میزان مورد نیاز مصرف داخلی است.
• 270 واحد تولید کننده مواد شوینده در کشور ایجاد شده و به بهره برداری رسیده است.
• در صنعت مواد شوینده، آرایشی و بهداشتی محصولاتی تولید می شوند که از بسیاری از محصولات خارجی با کیفیت تر هستند.
• صنعت بسته بندی تخصصی محصولات شوینده، آرایشی و بهداشتی رشد قابل توجهی داشته و در برخی موارد بدون رقیب خارجی است.
• سرانه مصرف محصولات شوینده و بهداشتی تولید داخل در ایران رشد بسیار زیادی داشته و امروز جمهوری اسلامی ایران به عنوان صاد‌ر کننده این دسته از محصولات شناخته می شود.
• تنوع چشمگیری در خصوص محصولات تولیدی در حوزه صنایع شوینده و آرایشی و بهداشتی طی سالهای پس از پیروزی انقلاب رخ داده است.

گزیده دستاوردهای چهل‌ ساله انقلاب اسلامی در زمینه کشاورزی/ خودکفایی در محصولات اساسی
با پیروزی انقلاب اسلامی و کنار رفتن دستهای استعمار و استبداد انقلاب بزرگی در بخش کشاورزی ایران روی داد۰ انقلاب اسلامی منحنی رو به سقوط کشاورزی ایران را با شیب تند، صعودی کرد ۰
طی ۴ دهه‌ای که از عمر انقلاب اسلامی می‌گذرد، کشور در بسیاری از بخش های مختلف کشاورزی از جمله تولید گندم،شیرخام،‌مرغ، تخم‌مرغ، انواع آبزیان و میوه و سبزیجات نه تنها به خودکفایی رسیده، بلکه دستاوردهای خیره کننده زیادی در این بخش حاصل شده که به شرح زیر است:
1-با وجود خشکسالی شدید، تولیدات محصولات کشاورزی 6.7 برابر شده است.
2- رشد 300 درصدی ارزش افزوده بخش کشاورزی در آمار بانک جهانی، کارنامه درخشان کشاورزی پس از انقلاب است.
3- تولید محصولات کشاورزی از 18 میلیون تن در ابتدای انقلاب به 120 میلیون تن رسیده است.
4- پروژه آمریکایی اصلاحات ارضی شاه، کشاورزی ایران را در معرض نابودی قرار داده بود.
5- برنامه‌های استعماری رژیم پهلوی، ایران صادرکننده محصولات کشاورزی را به یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان مواد غذایی تبدیل کرده بود.
6- پیش از انقلاب اسلامی گندم از آمریکا، پرتقال و تخم‌مرغ از رژیم صهیونیستی، مرغ از فرانسه وارد می‌شد که اکنون در تولید این محصولات به خودکفایی رسیده‌ایم.
7- قبل از انقلاب اسلامی دولت فقط توان تأمین مواد غذایی برای 33 روز کشور را داشت و عمده نیازمندی‌ها وارد می‌شد، ولی اکنون 90 درصد مواد غذایی مورد نیاز کشور در داخل کشور تولید می‌شود.
8- انقلاب اسلامی صنعت سیلوسازی را بومی و ظرفیت ذخیره‌سازی گندم را 2000 درصد رشد داده است.
9- تولید محصولات باغی نسبت به سال 1356، بیست برابر شده است.
10- مصرف سرانه میوه و سبزیجات در کشور بعد از انقلاب 9 برابر شده، در حالی‌که این نسبت در مدت مشابه در سطح جهان 2.3 برابر شده است.
11- تولید شیلات پس از انقلاب اسلامی با رشد نجومی از 32 هزار تن به یک میلیون تن رسیده است.
12- مصرف سرانه ماهی بعد از انقلاب اسلامی 11 برابر شده است.
13- تولید گوشت طیور از 160 هزار تن در ابتدای پیروزی انقلاب با رشد 12.5 برابری به 2 میلیون تن رسیده است.
14- تولید تخم‌مرغ از 160 هزار تن در سال 1357 با رشد 6 برابری به 940 هزارتن در 1395 رسیده است.
15- تولید عسل از 6.6 هزار تن در سال 1357 با رشد بیش از 12 برابری به 81.500 هزار تن در 1395 افزایش یافته است.
16- حفاظت خاک و آبخیزداری از 689 هزار هکتار قبل از انقلاب اسلامی با رشد 39 برابری به 26.557 هزار هکتار رسیده است.
17- عملیات بیابان‌زدایی از 1.207 میلیون هکتار قبل از انقلاب با رشد 5 برابری به 5.994 میلیون هکتار رسیده است.
18- عملیات مرتع‌داری از 170 هزار هکتار قبل از انقلاب با رشد 40 برابری به 6.716 میلیون هکتار رسیده است.
19- زراعت چوب که قبل از انقلاب صفر بوده، در حال حاضر به 262.3 هزار هکتار رسیده است.
20- عملیات جنگل‌کاری در شمال کشور از 43 هزار هکتار با رشد 11.6 برابری به 498.9 هزار هکتار رسیده است.
21- سامانه‌های نوین آبیاری تحت فشار از 37.4 هزار هکتار با رشد 5 برابری به 1.780 میلیون رسیده است.
22- تولید شیرخام از 2.620 میلیون تن در سال 1357 با رشد 3.7 برابری به 9.653 میلیون تن در 1395 رسیده است.
ورود ایران به باشگاه سازندگان "موتور ماهواره بر" همچنین ارسال موجود زنده به فضا، محققان ایرانی باردیگر در بهمن 91 قدرت فضایی خود را به رخ رقیبان جهانی می کشند و موجب حیرت جهانیان می شوند و تقریبا یکسال بعد از طریق کاوشگر پیشگام، دومین موجود زنده را نیز با نام "فرگام" به فضا می فرستند.
• در طول این سال‌ها دستاوردهای فضایی دیگری هم از جمله رونمایی از نخستین مرکز فضایی ایران، طراحی و ساخت ماهواره برهای سیمرغ و امید و پرتاب کاوشگر به فضا و پرتاب ماهواره های رصد و امید و فجر، برگ های زرینی را در این زمینه در تقویم فضایی کشور به ثبت می رسانند.
• در 14 بهمن سال 1394 از ماهواره سنجشی دوستی رونمایی شد و آزمایشگاه سنجش از دور سازمان فضایی ایران و مرکز تجمیع و تست ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران آغاز بکار کرد.
• فعالیت های فضایی ایران به طور کلی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد؛ قبل از انقلاب کشور ایران فقط ایستگاه-های بهره برداری و دریافت داده های ایستگاه های ماهواره ای را دارا بود و هیچگونه فعالیتی درخصوص پرتاب و قرار دادن ماهواره نداشت.
صنایع پیشرفته: صنایع هوایی
• هواپیماها و بالگردهای سبک ساخت ایران شامل هواپیمای 4 نفره، 6 نفره و بالگرد دو نفره در نمایشگاه ماکس 2015 در کشور روسیه به نمایش گذاشته شد.
• تعداد 20 زیر سامانه هوایی در سیستم‌های اویونیکی هواپیما و بالگرد در ایران بومی سازی شده است.
• در سال 1397، موتورهای مینی جت طلوع 4 و وانکل صراط 2 که به ترتیب برای موشک های کروز و پهپاد ها طراحی و تولید شده اند از جمله اقلام صادراتی ایران در بخش صنایع پیشرفته است.
• محصولات صنعت هوایی تولید شرکت صاایران و انواع رادیوها و نشان دهنده های هوایی توسط جمهوری اسلامی ایران به کشورهای متقاضی صادر شده است.
• تولید انواع بالگرد جزو توانمندی های صنعتی ایران در حوزه صنایع پیشرفته قابل ذکر می باشند. بالگردهای "شاهد 278"، "شاهد-۲۸۵"، " شاهد 216"، بالگرد دو موتوره چهار ملخ "صبای 248"،" سورنا" و "بالگرد ملی هما" آماده رقابت جهانی هستند.
• توانایی فناوری ایران در زمینه مهندسی و ساخت پهپادهای پیشرفته، تعجب بسیاری از آگاهان این صنعت در کشورهای پیشرفته جهان را برانگیخته است.
• ایران برای کاربری ها و در کلاس های مختلف پهپاد تولید می کند، پهپادهای ایران شامل 'یسیر'، 'بینا' و 'حماسه'، 'ابابیل'، 'ابابیل 3'، 'حازم'، 'حماسه'، 'سریر'، 'سفره ماهی'، 'شاهد 129'، 'صادق 1'، 'صاعقه'، 'فطرس'، 'کرار'، 'کرار 4'، 'مهاجر' می باشند.
• نرم افزار ناوبری فرودگاهی برای هواپیماهای مسافربری کارآمدتر از نمونه آمریکایی در داخل کشور تولید شده و در فرودگاه های مختلف کشور در حال استفاده است.
• با وجود تحریم هدفمند تجهیزات صنعت هواپیمایی، مدیریت پایدار صنعت هواپیمایی در بخش مسافری و نظامی صورت پذیرفته و نیازمندی های کشور تامین شده است.
صنایع پیشرفته: ساخت ماشین آلات صنعتی
• ماشين آلات مورد نیاز برای صنایع مختلف شامل صنايع غذايي، ماشين آلات بسته بندي، ماشين آلات صنعتي، صنايع لبنی و آبمیوه و بستنی، ماشين آلات صنايع چرم و کفش، ماشين آلات صنايع پلاستیک، ماشين آلات پرکن، ماشين آلات راه سازی و سنگین، ماشين آلات غلات و حبوبات، ماشین آلات کشاورزی، نقاله و حمل كننده مواد، ماشین آلات بتن و ساختمان، ماشین آلات صنایع چوب، ماشین آلات چاپ، ماشين آلات متفرقه، دستگاههای کمپرسور در داخل کشور تولید می شوند.
• توانمندی ساخت ربات های صنعتی مورد نیاز صنایع مختلف در داخل ایجاد شده است و نمونه های متعددی از رباتهای صنعتی ساخته شده و در حال بهره برداری است.
صنایع پیشرفته: صنایع الکترونیک و فناوری اطلاعات
• صندوق تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک(صحا) از سال 1376 در جمهوری اسلامی ایران برای حمایت و پشتیبانی از شرکت‌های صنعتی الکترونیک فعالیت می‌کند.
• نمایشگاه دائمی محصولات صنایع الکترونیک و فناوری اطلاعات کشور به منظور حمایت و تقویت این صنایع در وزارت صنعت، معدن و تجارت راه اندازی و مستقر شده است.
• سوییچ های مخابراتی نسل جدید، فناوری های سلامت و ایمن سازی در برابر امواج، روبات های صنعتی، ربات های خانگی، نانوسکوپ و فناوری های پردازش دیجیتال از جمله مواردی است که شرکت های ایرانی در حوزه صنایع الکترونیک به تولید و عرضه آن پرداخته اند.
• کیفی ترین ظرفیت های نیروی انسانی متخصص کشور به عنوان زیرساخت توسعه صنایع الکترونیک و مخابرات به صورت علمی سازماندهی شده و در اختیار این صنعت قرار گرفته است.
• سامانه سفارش کار مجازی، سامانه دانشکده آنلاین آموزش‌های مهندسی برق و مکاترونیک و سامانه نمایشگاه مجازی محصولات صنایع الکترونیک از جمله محصولات داخلی در حوزه صنایع الکترونیک
انتهای پیام/*