استان مازندران به دلیل برخورداری از مزایای جنگل، دریا و آب و هوای مناسب در طول سال میزبان میلیونها نفر گردشگر از سراسر کشور و گردشگران خارجی است.
به گزارش تابناک مازندران؛ شرایط آب و هوایی و اقلیمی استان مازندران اگرچه در سالهای گذشته میزان اقامت گردشگران در مازندران قابل توجه نبوده اما در سالهای اخیر توجه به میزان اقامت گردشگران در مازندران افزایش یافته است.
با توجه به نیاز گردشگران و توجه مسئولان استان به افزایش میزان اقامت گردشگران زمینه سازی برای تامین ظرفیتهای اقامت در مازندران مورد توجه قرار گرفته است.
از گذشتههای دور اقامت گردشگران در مازندران دارای برنامهریزی در بسترهای مناسب نبوده است، هتلها و مسافرخانههای اندک و غیراستاندارد موجبات نارضایتی مسافران را فراهم کرده است و به همین دلیل مسافران و گردشگرانی که مقصد آنها مازندران بود به شب اقامت در استان توجه نمیکردند.
با توجه به رشد روز افزون ساخت هتلها و مراکز اقامتی انتظار میرفت میزان شب اقامت مسافران افزایش یابد، با این وجود و اگرچه این میزان افزایش در سالهای گذشته رخ داده است اما بیشتر اقامت مسافران در مسافرخانهها، خانههای مسکونی اشخاص و مراکز غیر استاندارد بدون ساماندهی شده است.
یکی از گلایههای صاحبان هتل آپارتمانها و مسافرخانههای دارای مجوز و تجهیز شده عدم استقبال گردشگران از این مکانهای اقامتی است.
در کنار اینکه مسافران عقیده دارند هزینههای اقامت در مازندران به دلیل توریستی بودن بالا است گرایش به سمت خانههای مسافر و خانههای استیجاری اشخاص در مازندران از افزایش زیادی برخوردار بوده است.
این اقبال و حضور گردشگران در مازندران موجب رونق مشاغل واسطه برای تامین مکانهای اقامت گردشگران در مازندران شده است.
از این رو در حوزه گردشگری مازندران بیشترین مراکز اقامتی غیرمجاز و شخصی وجود دارد، به دلیل افزایش تعداد مسافران این مراکز اقامتی غیراستاندارد ادارهکل میراث فرهنگی و گردشگری مازندران طرح ساماندهی خانههای مسافر و مکانهای استیجاری مسافران را در دستور کار قرار داده است، هم اکنون در فصل گردشگری مازندران تعداد زیادی از افراد تابلو به دست در مسیر گردشگری حضور دارند و این افراد مسافران را به سمت بعضا هتل آپارتمانها و خانههای استیجاری شخصی سوق میدهند.
از سوی دیگر مکانهای اقامتی محلی از گذشته جز درآمدها و مشاغل بومی گردشگری مازندران بوده و همچنان این حوزه فعال است.
این حوزه علاوه بر اینکه به عنوان یکی از منابع درآمدی گردشگری مازندران محسوب میشود یکی از آسیبهای گردشگری استان نیز است، زیرا این مراکز از کیفیت مناسب خدماتی برخوردار نبوده و نیز بعضا مشکلات بهداشتی و اجتماعی نیز در این خانهها و مکانهای استیجاری رخ میدهد.
مهران حسنی معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران، در گفتوگو با ایسنا با اشاره به اینکه از سال 86 ساماندهی خانههای مسافر در مازندران آغاز شده است، میگوید: این طرح از پشتوانه و ضمانت قانونی برخوردار نبوده اما سازمان میراث فرهنگی برای اجرای آن پیشگام شده است.
وی با اشاره به اینکه نه اینکه میراث فرهنگی در آن زمان متولی ساماندهی این خانهها باشد اما برای ساماندهی این شرایط وارد عرصه شده است، میافزاید: هر دستگاهی از جمله دستگاههای امنیتی نیز میتوانستند متولی این امر باشند، اما به دلیل ارتباط آن با گردشگری، سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اقدامهای لازم را آغاز کرد.
حسنی با بیان اینکه با وجود آغاز طرح ساماندهی خانههای مسافر از سال 86 به دلیل نداشتن ضمانت اجرا زمانی که کار آغاز شد نزدیک به 1700 پروانه فعالیت خانههای مسافر صادر شده بود، تاکید میکند: زمانی که پروانههای فعالیت خانههای مسافر صادر شد به موازات آن برخورد قاطعی با خانهای غیرمجاز صورت نگرفت و به همین دلیل افراد بدون پروانه فعالیت اقبالی به تمدید آن نداشته و بخش دیگر که غیرمجاز به شمار میرفتند نیز استقبالی از طرح ساماندهی نکردند.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران با بیان اینکه از تاریخ چهارم شهریور 94 با مصوبه هیئت وزیران خانههای مسافر جز تاسیسات گردشگری محسوب شد و قوانین مربوط به تاسیسات شامل خانههای مسافر شد، عنوان میکند: از آن زمان ساماندهی خانههای مسافر از پشتوانه لازم برخوردار شد و مجاب کردن برای تغییرات مورد نیاز در این خانههای شکل قانونیتری به خود گرفت.
وی با تاکید بر اینکه با وجود داشتن پشتوانه لازم برای ساماندهی خانههای مسافر همچنان نیاز به همکاری بین بخشی وجود دارد تاکید میکند: این مصوبه ارتقای امنیت گردشگران را به لحاظ قانونی به دنبال داشت اما به موازات همین طرح در کمیسیون گردشگری استان تمامی فرمانداران ملزم به تشکیل این کمیسیون شدند و در 22 شهرستان استان مازندران این امر در دستور کار قرار گرفت.
این مسئول میافزاید: ساماندهی خانههای مسافر با اولویت شناسایی فعالان این بخش در شهرستانها به فرمانداران واگذار شد و از این طریق اخطارها و تذاکراتی به فعالین غیر مجاز در این بخش داده شد.
حسنی میگوید: از زمان آغاز این طرح سیر صعودی صدور پروانههای فعالیت مشاهده شده و تاکنون تعداد این پروانهها به بیش از 200 پروانه رسیده است.
وی با اعلام اینکه بیش از 7 هزار خانه مسافر در مازندران شناسایی شده است، تاکید میکند: تا ساماندهی و پروانهدار کردن تمامی این خانههای مسافر راه طولانی در پیش داریم اما ساماندهی این خانهها با برخوردهای قهری و پلمپ کردن این خانه میسر نمیشود.
وی معتقد است این خانههای مسافر بخشی از مکانها و منازل مسکونی ساکنان مناطق به شمار رفته و پلمپ این واحدها منجر به از دست رفتن خانههای محل سکونت مازندرانیها میشود اما با این وجود میتوان در قالب طرحهایی میزان مشارکت خانههای مسافر را افزایش داد.
این مسئول در مورد واحدهای فعال غیرمجاز در مازندران میگوید: واحدهای پذیرایی بین راهی نیز بخشی دارای فعالیتهای غیرمجاز هستند که در این زمینه نیز ورود کردیم اما این قضیه نیز باید با مرور زمان رفع شود.
وی تاکید میکند: بسیاری از این واحدهای پذیرایی بین راهی در حوزه منابع طبیعی یا بستر رودخانهها قرار دارند که متاسفانه متولیان این بخش فعالیتی برای تخریب این بناهای غیر مجاز انجام ندادهاند.
وی میافزاید: به عنوان مثال در محور کندوان تنها یک چهارم تا نیمی از واحدهای پذیرایی دارای فعالیت مجاز هستند و مابقی به صورت غیر مجاز فعالیت میکند.
این مسئول تصریح میکند: اداره کل گردشگری در این حوزه نیز با تهیه لیستی از واحدهای پذیرایی مجاز و غیرمجاز نامههایی به دستگاههای متولی ارائه کرده و در آن واحدهای غیرمجاز را معرفی و شناسایی کرده است.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران همچنین به پلاژهای ساحلی غیرمجاز در شهرستان ساحلی بابلسر اشاره میکند و میافزاید: 25 هزار تخت در پلاژهای ساحلی بابلسر در پارکینگهای یک تا 9 وجود دارند که بخش مهمی از این پلاژهای ساحلی نیز غیرمجاز هستند.
این مسئول درباره تابلو به دستان و وضعیت ساماندهی آنها نیز میگوید: در این بخش نیز با برخوردهای قهری نمیتوان ساماندهی را انجام داد، افرادی که موسوم به تابلو به دست هستند از این طریق امرار معاش میکنند و تامین هزینههای زندگی خود را انجام میدهد.
وی تاکید میکند: خانههایی که این افراد اجاره میدهند باید دارای پروانه و مجوز فعالیت باشند که از اداره کل گردشگری دریافت کرده باشند اما این امر به نفع مالکان صاحبان خانهها نیست و به همین دلیل از این طرح استقبال نمیکنند.
حسنی میگوید: 170 کیوسک اطلاعرسانی و مرکز رزرواسیون در مازندران پروانه دریافت کرده بودند اما بخشی از آنها به دلیل اینکه واحدهای اقامتی غیرمجاز را به مسافران معرفی میکردند پروانه فعالیتشان لغو و این مراکز نیز تعطیل شدند.
وی می افزاید: در این زمینه مراکز رزرواسیون از اعتبارات دولتی برای احداث آنها استفاده شده بود نباید با اجازه ساختمانهای غیرمجاز اخلالی در طرحهای ساماندهی خانههای مسافر ایجاد میکردند.
وی درباره اقامت گردشگران در خیابانها و میادین اصلی شهرهای مازندران نیز میگوید: در مازندران در یکی دو سال اخیر با کمک شهرداری ها اقامت چادرهای مسافران در شهرها ممنوع شده و به شهرداران نیز به این امر پی بردند که ایجاد مراکز کمپ در شهرها برای مسافران برای اقامت چندساعته آنها زیباتر اقامت آنها در میادین و مراکز شهر است.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران معتقد است اجرای طرحهای ساماندهی در بخشهای غیرمجاز گردشگری مازندران نیاز به هماهنگی و همکاری تمامی دستگاههای اجرایی دارد اما در این بخش وی معتقد است که طرحهای ساماندهی باید دارای پشتوانه اجرایی باشد اما باید از تنش های اجتماعی در این بخش و کاهش درآمد مردم مازندران جلوگیری کرد.
وی گفت: بخشهای گردشگری از دهههای پیش منابع درآمد برای مردم مازندران در فصول گردشگری به شمار میرفته و مسدود و از بین رفتن آن میتواند به بخشی از اقتصاد خانوارها در این حوزه ضربه بزند.
به گزارش ایسنا، با وجود اینکه طرحهای ساماندهی مراکز اقامتی گردشگران و توریستها در دستور کار است اما به نظر میرسد همچنان اقبال مسافران و گردشگران به دلیل پائینتر بودن هزینه این مراکز به این مکانها بیشتر خواهد بود.
از سوی به دلیل تعدد این مراکز ساماندهی این طرحها بیشتر به عنوان خوداظهاری و یا مسدود کردن برخی از جریان ورود این افراد صورت می گیرد اما همچنان باید نسبت به کاهش هزینه های اقامت در مراکز رسمی اقامتی در استان اقدام شود.
گزارش از الناز پاک نیا-ایسنای مازندران