به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ،با جعفر ربیعی مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری ساتا(شستان) گفت و گویی در خصوص اقدامات این شرکت داشته ایم که در ادامه آمده است.
شستان به عنوان یکی از سرمایه گذاران نقشآفرین در صنعت پتروشیمی که متولی اجرای طرحهای مختلفی در کشور میباشد، چه طرحهایی را در صنعت پتروشیمی در دست اجرا دارد ؟
طرحهای در دست اجرا توسط شستان در صنعت پتروشیمی در فاز دو عسلویه و چابهار واقع شده است. در فاز دو عسلویه طرحهای پتروشیمی بوشهر، پتروشیمی مرجان، و پتروشیمی مخازن متمرکز صادراتی عسلویه قرار دارد. طرح پتروشیمی بوشهر در زمینی به مساحت 70 هکتار و مشتمل بر 8 واحد فرایندی و سرویسهای جانبی مربوطه و در سه فاز در حال اجرا میباشد. فاز یک این طرح، شامل واحدهای شیرینسازی گازترش، بازیافت اتان و متانول و بیش از 73% پیشرفت فیزیکی دارد. در فاز دو، واحدهای الفین، پلیاتیلن و اتیلن گلایکول قرار دارد که تاکنون در حدود 81% پیشرفت فیزیکی داشتهاست. پروژه مخازن متمرکز با هدف ذخیرهسازی محصولات تولیدی مرتبط با طرحهای فاز دوم پتروشیمی جهت صادر نمودن به بازارهای بینالمللی و در زمینی بالغ بر 47 هکتار در حال ساخت میباشد. فاز اول این طرح (اولویت اول) در حدود 50% پیشرفت فیزیکی دارد و با هدف ذخیرهسازی محصولات پتروشیمی مرجان و بوشهر در حال اجرا است.
علاوه بر طرحهای مطرح شده در فاز دو عسلویه، طرح احداث و تامین زیرساختهای شهرک پتروشیمی مکران و طرح مجتمع پتروشیمی بدرشرق در منطقه آزاد چابهار در دست احداث است. طرح عظیم شهرک پتروشیمی مکران در زمینی به مساحت بیش از 1200 هکتار با طول تقریبی 4.4 و عرض 2.5 کیلومتر واقع شده است. این شهرک مشتمل بر 18 واحد فرایندی، واحد یوتیلیتی مرکزی و صنایع پاییندستی (به عنوان طرحهای توسعه آتی) میباشد که شستان از طریق شرکت توسعه نگین مکران و چهار شرکت تابعه آن وظیفه تامین زیرساختهای طرح (فعالیتهای عمرانی غیرصنعتی، یوتیلیتی، خطوط لوله انتقال گاز و مخازن و پایانهها) و جذب سرمایهگذاران را به عهده دارد. مجتمع پتروشیمی بدر شرق در شهرک پتروشیمی مکران واقع شده است. این مجتمع در ابتدا با هدف احداث یک واحد متانول شروع به کار نمود که در ادامه با هدف توسعه صنایع پاییندستی پتروشیمی و جلوگیری از خامفروشی محصولات و ایجاد ارزش افزوده، علاوه بر واحد متانول، تولید محصولات با ارزش الفینی و پاییندستی و ایجاد زنجیره تولید +GTO را در دستور کار خود قرار داده است.
در حال حاضر، ارزش و میزان تولیدات پتروشیمیایی هلدینگ شستان و میزان صادرات آنها به چه میزان است؟
در حال حاضر از واحدهای در حال بهرهبرداری شستان، 89 درصد محصولات پتروشیمی پلیمر آریاساسول شامل 3 واحد الفین با ظرفیت یک میلیون تن در سال، واحد پلیاتیلن سبک با ظرفیت 300 هزارتن در سال، واحد پلیاتیلن متوسط و سنگین با ظرفیت 262 هزارتن در سال و پتروشیمی مارون با توانایی تولید سالانه 1.100.000تن اتیلن، 200.000 تن پروپیلن، 300.000 تن پلیاتیلن سنگین، 300.000 تن پلیپروپیلن و بیش از 443.000تن انواع گلایکول یکی از بزرگترین شرکتهای پتروشیمی در ایران و جهان میباشد که بالغ بر 30% محصولات این شرکت پلیاتیلن سنگین، پلیپروپیلن، منو اتیلن گلایکول، دیاتیل گلایکول و تریاتیلن گلایکول سالانه به بازارهای جهانی صادر میشود.
باید گفت که طرحهای پتروشیمی شستان، در فاز اجرای پروژه بوده و به مرحله تولید نرسیدهاند، ولی حداکثر ظرفیت اسمی این طرحها پس از آغاز به تولید به شرح ذیل میباشد:
پتروشیمی بوشهر: ظرفیت تولیدات طرح بالغ بر 4 میلیون تن در سال میباشد که بالغ بر 70% تولیدات جهت صادرات در نظر گرفته شده است.
پتروشیمی مرجان: ظرفیت تولید این واحد پتروشیمی سالیانه یک میلیون و 650 هزارتن معادل پنج هزار تن در روز متانول میباشد.
مجتمع پتروشیمی بدرشرق- فاز یک: واحد متانول با ظرفیت سالیانه یک میلیون و 650 هزار تن معادل پنج هزار تن در روز متانول و یک واحد MTO با ظرفیت تولید 625 هزار تن محصولات الفینی میباشد.
هلدینگ شستان چه ویژگیهایی در چابهار دید که حاضر به سرمایهگذاری در شهرک پتروشیمی مکران از طریق تاسیس شرکت پتروشیمی توسعه نگین مکران شد؟
موقعیت استراتژیک منطقه چابهار و نزدیکی به بازارهای مصرف بزرگ دنیا از طریق اتصال به آبهای آزاد و توجیهات اقتصادی ناشی از آن یکی از مهمترین ویژگیهای این منطقه میباشد. علاوه بر این بر خلاف مناطق ماهشهر و عسلویه (هابهای اول و دوم پتروشیمی ایران) که محدودیت زمین به شدت محسوس است، در این منطقه به دلیل وجود زمین کافی، امکان ایجاد زیرساختهای مناسب جهت احداث یک شهرک پتروشیمی وجود داشته و فضای کافی جهت احداث هر یک از مجتمعها قابل تخصیص است. امنیت بهتر این منطقه در مقایسه با واحدهای مستقر در قبل از تنگه هرمز، وجود منطقه آزاد چابهار و امکان استفاده از معافیتهای آن و شرایط بهتر آب و هوایی این منطقه در مقایسه با عسلویه و ماهشهر از جمله موارد مهم در جذب بهتر سرمایهگذاران میباشد.
علاوه بر این تاکیدات مقام معظم رهبری بر لزوم آبادسازی سواحل مکران و ضرورت ایجاد اشتغال جهت ساکنین محروم منطقه همواره یکی از انگیزههای اصلی شستان در سرمایهگذاری در این منطقه بوده است.
به نظر جنابعالی این شهرک چه میزان در معرفی برند پتروشیمی ایران در بازارهای جهانی موثر خواهد بود؟
ویژگیهای خاص منطقه که در سوال قبل به آنها اشاره شد، در کنار تنوع و سطح کیفی بالای محصولات، تمایل مشتریان خارجی به خرید محصولات شهرک را افزایش خواهد داد که این موضوع تاثیر قابل ملاحظهای در معرفی بیش از پیش برند پتروشیمی ایران نزد مشتریان بینالمللی خواهد داشت. ضمنا تولید انواع محصولات پاییندستی در این شهرک که تا کنون چندان در سبد محصولات پتروشیمی ایران قرار نداشته است، برند پتروشیمی ایران را در بازارهای جدید و به مشتریان جدید معرفی خواهد نمود.
با توجه به چشمانداز 20 ساله و اینکه صنعت پتروشیمی ایران باید در افق 1404 تولیدکننده اول محصولات پتروشیمی در منطقه شود، نقش این هاب در دستیابی کشور به این مهم به چه میزان است؟
مسلما شهرک پتروشیمی مکران با ظرفیت تولیدی بالغ بر 26 میلیون تن در سال که عمدتا محصولات آن با هدف فروش در بازارهای بینالمللی تولید میگردد نقش قابل ملاحظهای در افزایش سهم ایران در بازارهای منطقه خواهد داشت. علاوه بر این، بدلیل استفاده از تجربیات قبلی، بکارگیری بهترین استانداردهای فنی و برترین لایسنسورها در شهرک پتروشیمی مکران، در آینده شاهد تولید محصولاتی با سطح کیفی بالاتری نسبت به سایر کشورهای منطقه خواهیم بود که این موضوع به امکان رسوخ در بازارهای بینالمللی و توسعه این بازار کمک شایانی خواهد نمود.
به نظر جنابعالی گشایشهایی که به واسطه اجرای برجام در صنعت پتروشیمی و صادرات صورت گرفته است، چه رونق و افقهای روشنی برای این شهرک ایجاد نمود؟
قطعا در صورت اجرای درست برجام، شرایط بهتری را از لحاظ جذب تامینکنندگان مالی مخصوصا طرفهای خارجی شاهد خواهیم بود. همچنین بدلیل برطرف شدن موانع موجود در راه خرید تجهیزات و لایسنس، مراودات بین بانکی و همچنین صادرات محصولات، تمایل بیشتری درسرمایهگذاران داخلی و خارجی به شروع هرچه سریعتر واحدهای فرایندی ایجاد خواهد شد. البته متاسفانه تاکنون به دلیل کارشکنیهای آمریکا و برخی کشورهای منطقه هنوز برجام نتوانسته است به این مهم کمک شایانی نماید.
شستان علاوه بر مالکیت 100درصدی در شرکت پتروشیمی توسعه نگین مکران به عنوانMaster Developerشهرک پتروشیمی مکران آیا حاضر به سرمایهگذاری در طرحهای این شهرک میباشد؟ چه مزیتهایی در سرمایهگذاری در طرحهای این شهرک وجود دارد؟
شستان در سه واحد فرآیندی این شهرک اقدام به خرید زمین و سرمایهگذاری نموده است که هم اکنون احداث فاز یک مجتمع پتروشیمی بدرشرق در دستور کار است.
انواع معافیتها همچون «معافیت 20 تا 25 درصدی نرخ خوراک به دلیل قرارگیری در منطقه آزاد و منطقه محروم»، «معافیت 20 ساله مالیاتی به دلیل قرارگیری در منطقه آزاد»، و در تازهترین معافیت نیز «معافیت 30درصدی نرخ خوراک مجتعهای دارای GTPP»، «نزدیکی مکران به بازارهای هدف کشورهای چین و هند و متعاقب آن کاهش چشمگیر هزینههای حمل و نقل»، «برخورداری از مخازن اختصاصی در زمینی به وسعت 20 هکتار در بندر شهید بهشتی چابهار به منظور صادرات محصولات»، «اتصال به راهآهن سراسری تا سال 96» و «همچنین انعقاد قرارداد تکمیل انتقال گاز ایرانشهر به چابهار» از مزیتهای این سایت پتروشیمی در جنوب شرق ایران است. این مزیتها در کنار پیشبینی زیرساختهای مناسب در شهرک، مخازن و پایانهها قطعا باعث ارتقای کمی شاخصهای سرمایهگذاری و اقتصادی طرحها خواهد شد.
جنابعالی نقش این هاب در توسعه وآبادانی منطقه و رفاه مردم را به چه میزان میدانید؟ با توجه به تجربیات جنابعالی در توسعه صنایع پتروشیمی در سایر مناطق (که آنها هم عموما در مناطق محروم واقع شدهاند) پتروشیمی چه برکاتی برای منطقه میتواند داشته باشد؟
تاثیر اجرای پروژه بر شاخصهای اجتماعی و فرهنگی در سطح ملی و منطقهای نظیر بیکاری، مهاجرت نیروی کار، اثرات فرهنگی و... بسیار زیاد میباشد. بدیهی است اجرای این طرح توسعه اشتغال (در فاز اول حدود 4000 نفر نیروی کار مستقیم جذب خواهد شد)، توسعه حمل و نقل و ترانزیت، توسعه گردشگری با توجه به تنوع آب و هوایی و طبیعت معتدل منطقه در طول سال، توسعه بازرگانی و تجارت، توسعه علوم و فنون و آموزشهای فنی و حرفهای متناسب با نیازها و چشماندازهای آینده بخصوص در سطح منطقه را بدنبال خواهد داشت.