در حاشیه رونمایی از تندیس حاج بابا خان اردبیلی

سعید معزی (پژوهشگر تاریخ اردبیل)

در مراسم خاک سپاری یادواره حاج باباخان اردبیلی که رونمایی از تندیس وی بود سنگ تمام گذاشتند . برای اینکه قصد تبین مفاهیم فرهنگی را ندارند ، نامی و نانی باشد . با توجه به متن سخنرانان چیز تازه ای کشف نکرده بودند چون توان تحلیل تاریخ را نداشتند هر چه گفتند مصادره به مطلوب بوده لذا برای فخر فروشی هم که بوده خالی از عرایض نباشد مجیز ه فرمودند .

سوال این است که چرا در مورد این قهرمان کتابی تالیف و منتشر نشده است؟ جای بس تاسف است که از اسناد تاریخی مطلب بیان میکنند اما نمی گویند محل اسناد و کتاب مورد نظر را اسم نمی برند ؟ از شهید مدرس و مرحوم دکتر مصدق نقل مطلب می فرمایند منبع کلام مشخص نیست! از نحوه اعدام وی سخن می گویند اما منبع سخن مشخص نیست زهی انصاف و مروت و ادب و اخلاق ؟!

آنانی اهل فضل و هنرند شما چرا آقای دکتر صدوقی؟ تاسف تاثر فراوان با اندوهی جانفزا بسیار باید گریست بر فرهنگ این شهر که داعیان فرهنگ چنین اند.

ای اهل فخر و دانش! مطالب ارائه شده توسط شما از کتاب تاریخ معاصر اردبیل گردآوری و تدوین بوسیله بنده ناچیز خدا توسط انتشارات فرهیختگان دانشگاه در سال 90 منتشر شد، آیا خبر نداشتید؟ آن هم در عصر انفجار اطلاعات و خبر رسانی ؟ قریب 500 جلد این کتاب در شهرمان به فروش رفته است احتمالا 4 سال است که به کتابخانه ها برای خرید کتاب های حوزه اردبیلمراجعه نداشتید ؟

البته در جریان رونمایی کتاب "تاریخ اردبیل" نویسنده دراز علی درماه رمضان دوسال قبل یک جلد به حضرت استاد دکتر صدوقی هدیه کردم و یک جلد هم به شیخ ابوذر بیدار ، قبل از انتشار اسناد و کل مدارک کپی شده توسط این جانب در دفتر وکالت استاد صدوقی به ایشان تحویل دادم .

آقایان اهل فخر و دانش! بدین نحوه بیان کردن مسایل تاریخ ظلم عظیم در حق فرهنگ و علم این شهر است عجب دارم از مدیر کل ارشاد اسلامی و میراث فرهنگی و معاون سیاسی از وجود این کتاب خبر ندارند ؟ باید عزای عمومی اعلام کرد و به سوگ فرهنگ شهر اردبیل نشست .

اما اینکه بابا خان را با ستارخان هم وزن و هم شان می دانند در حق سردار ملی ظلم است. بابا خان توسط امیر عشایری از زندان آزاد شد که بدلیل همکاری با کمیته مجازات زندانی بود ، بعد از آزادی رییس امنیه منطقه تحت سلطه امیرعشایر شد هر چند بابا خان مدتی با مشروطه خواهان همکاری داشته و با جنگلی ها نیز مانوس بوده طبق قراین و شواهد از مشروطه خواهان ناامید شده که در خدمت امیر عشایر در آمده است.

سوال مهم این است ای اهل دانش پژوهش در زمان غارت باباخان کجا بوده ؟ و اینکه نه بابا صفری و امیری خیزی و نه اسناد تاریخ از وی در چنین وا نفسای خبری نمی دهند؟ مگر امیر عشایر نگفته بود بعد از غارت اردبیل ، تهران را فتح می کنم بابا خان کجای مشروطه ایستاده است ؟

تا اینکه حکمی از سید ضیا مبنی بر حاکم ابهر دریافت می کند اما چگونه به سید ضیا وصل شده طبق شواهد اسناد تاریخی و قراین موجود باید توسط امیر عشایر صورت گرفته باشد. اینکه توسط عوامل کودتا کشته شود این خلاف گفته تاریخ است . البته این بیان تحلیل است نه خبر و اسناد .امیدوارم شجاعت آن را داشته باشیم که از اهل فن در تمام زمینه ها بهره مند شویم. ارادت به همدیگر قرض دادن مشکل فرهنگ مارا حل نمی کند.