طراح مسیر پیاده راه طبیعت گفت: طبق طراحی های انجام شده امکان اتصال محله یوسف آباد و شهرک والفجر به برج میلاد با شیوه مدرن حمل و نقل عمومی LRT پیش بینی شده است.
توسعه پیاده راه ها در کلانشهری همچون تهران یکی از مهمترین سیاست هایی است که شهردار تهران به اجرایی شدن آن تاکید دارد. برآوردهای مطالعاتی مدیریت شهری تهران نشان می دهد که تهران باید از یک شهر«خودرو محور» به یک شهر«انسان محور» تبدیل شود که لازمه این تغییر رویکرد توجه به عابران پیاده و توسعه پیاده راه هاست.شاید بتوان گفت که تبدیل بخش هایی از معابر محدوده تهران قدیم به پیاده راه به رغم مخالفت هایی که از سوی کسبه و برخی از مسئولان وجود داشت، تجربه بسیار موفق شهرداری تهران در تبدیل پایتخت به شهری انسان محور باشد. سال گذشته بود که دکتر قالیباف در حاشیه سیزدهمین کنفرانس بین المللی حمل و نقل عمومی و ترافیک تهران منشور پیوستن پایتخت را به walk21 امضا کرد تا این کلانشهر نیز در کنار شهرهای مطرحی چون وین، فرانکفورت، پاریس، لندن و... به شهری پیشرو در توسعه حمل و نقل عمومی تبدیل شود.
در کنار توسعه مسیرهای پیاده راه در مناطق 11 و 12 تهران، طراحی و اجرای پیاده راه مدرن پایتخت در مناطق برخوردار شهر مانند 3 و 6 یکی دیگر از طرح هایی است که از سوی مدیریت شهری تهران پیگیری می شد تا اینکه طراحی پوسته فوقانی تونل رسالت یا همان «مسیر طبیعت» توانست به عنوان یکی از 5 طرح برتر شانزدهیمن سمینار walk21 نظر هیات داوران را به خود جلب و لوح تقدیر این سمینار را از آن خود کند.
عظیم بابایی، شهردار منطقه 6 درباره این طرح می گوید: طراحی پوسته فوقانی تونل رسالت به نام «مسیر طبیعت» از سال 88 شروع شد. هدف این بود تا به وسیله یک مسیر پیاده راهی مناطق 3 و 6 به اراضی عباس آباد متصل شود. در زمان شهردار قبلی منطقه 6(سلیمانی) این ایده مطرح شد که مطابق با معماری ایرانی اسلامی که اماکن کار و فعالیت به بخش های اجتماعی و فرهنگی متصل است، در طراحی مسیر طبیعت نیز الگوبرداری شایسته ای از این الگوی معماری اسلامی و ایرانی شود. این سبک معماری اکنون در میدان نقش جهان اصفهان و یا برخی از پایتخت های قدیمی دنیا مشاهد می شود که جایگاه های حکومتی به فضای مردمی شهرها متصل است. در شهر پاریس نیز موزه لور به خیابان شانزه لیزه متصل شده است.
وی با بیان اینکه این سبک معماری در پایتخت وجود نداشت و جای خالی آن به شدت احساس می شد، ادامه می دهد: در محدوده منطقه 6 با توجه به بلندمرتبه سازی هایی که در سال های گذشته در شهرک والفجر انجام شده است و مصوبات آن نیز در شهرداری تهران وجود دارد؛ این شهرک در قلب تهران به عنوان حوزه کار و فعالیت تعریف شده است در نتیجه لازم بود حوزه کار وفعالیت منطقه 6 به مراکز تجاری، تفریحی و مردمی آن متصل شود. ازسوی دیگر ویژگی شهرک والفجر باعث شد تا نقش تونل رسالت در اتصال منطقه 6 به اراضی عباس آباد بالا برود.
فواد ربانی، طراح جوان «مسیر طبیعت» با بیان اینکه در چشم انداز شهر تهران به ویژه منطقه 6 لازم بود تا پایتخت مدرن شهر تهران در این محدوده شکل بگیرد، بیان می دارد: قرار گرفتن برج میلاد به عنوان نماد ملی و فرهنگی پایتخت در این محدوده از یک سو و از سوی دیگر وجود بوستان پردیسان که در منطقه 2 شهرداری تهران قرار دارد؛ تمامی تفرجگاه های غرب تهران و همچنین حوزه کار و فعالیت به وسیله تونل رسالت به ضلع شرقی پایتخت که شامل اراضی عباس آباد و خیابان ولی عصر(عج) که در نهایت به نمایشگاه بین المللی در منطقه 3 می رسد در محدوده مرکز مدرن شهر تهران قرار دارد.
معرفی «مسیر طبیعت» به مجامع بین المللی
آنطور که ربانی توضیح می دهد، زمانی که عظیم بابایی، شهردار منطقه 6 شد، اعتقاد داشت که چنین طرحی باید در مجامع بین المللی مطرح شده تا از نظر کارشناسان مطرح دنیا برای بهتر اجرایی شدن این طرح استفاده شود. به همین خاطر تلاش کردیم تا این طرح به شانزدهمین سمینار walk21 ارائه شود. به همین خاطر مشخصات آن اسفندماه سال گذشته به دبیرخانه این سمینار ارائه شد و در تیرماه امسال نیز هیات داوران walk21 و شهرداری وین «مسیر طبیعت» را به عنوان طرح برتر انتخاب شد و از شهردار تهران و هیات همراه ایشان دعوت شد تا در این سمینار شرکت کنند.
شهردار منطقه 6 با بیان اینکه پیام دکتر قالیباف برای این سمینار توسط وی قرائت شد و روی سایت اطلاع رسانی walk21 قرار گرفت، می گوید: در سمینار walk21 دو سخنرانی در مورد کلیات مسیر پیاده راه طبیعت و همچنین توسعه پیاده راه ها در شهر تهران انجام شد که اتفاقا نیز با استقبال شرکت کنندگان از 47 کشور دنیا قرار گرفت به این دلیل که تهران چگونه توانسته است با وجود قرار گرفتن در شرایط تحریم این قدز قوی تر از سایر شهرهای مطرح طرح های خوبی را در حوزه مدیریت شهری اجرایی کند.
پیاده راه طبیعت، مسیری بین دو خیابان ولی عصر(عج) و شریعتی
اگر به نقشه سه بعدی شهر تهران نگاه کنید، می بینید که در قسمت بالای نقشه مجموعه نمایشگاه های بین المللی شهر تهران قرار دارد. در این مسیر همچنین خیابان ولی عصر(عج) به عنوان ستون فقرات شهر تهران و یکی از بلندترین خیابان های خاورمیانه به طول 21 کیلومتر وجود دارد که به عنوان محور فرهنگی شهر تهران شناخته می شود. از سوی دیگر این محدوده به وسیله یک محور پیاده راه که به (H) معروف است به وسیله خیابان میرداماد به خیابان شریعتی متصل می شود.
فواد ربانی با بیان اینکه خیابان میرداماد به عنوان تفرجگاه اصلی منطقه 3 شناخته می شود، می افزاید: خیابان میرداماد وقتی به خیابان ولی عصر و شریعتی متصل می شود ویژگی منحصر به فردی را ایجاد می کند. شاید بتوان نمونه تاثیر تفریحی و فرهنگی چنین خیابانی را در تهران قدیم در خیابان لاله زار جستجو کرد. به همین دلیل در نظر داریم تا این خیابان به عنوان مرکز خرید تهران مطرح شود. در این خیابان هم مردم می توانند خرید کنند و هم تفرج. به عبارت دیگر براساس این طرح پتانسیل‌های جدیدی نیز در این محدوده ایجاد می شود.
وی با بیان اینکه با اتصال میرداماد به اراضی عباس آباد از خیابان آفریقا به مدخل ورودی تونل رسالت می رسیم که آغاز طرح پیاده راه طبیعت شناخته می شود، بیان می کند: در زمان طراحی مسیر طبیعت از نظرات اساتید برجسته ای همچون دکتر بهشتی، مسجدجامعی، حناچی و .... استفاده کرده ایم. تمامی این اساتید معتقد بودند در مدخل ورودی تونل رسالت، بوستان دوستدار کودک تعریف شود تا روی تونل فضای سبزی به واسطه این بوستان ایجاد شود.
استفاده از شیوه های نوین حمل و نقل عمومی در مسیر طبیعت
وجود 7محور شریانی اصلی در این محدوده مانند خیابان های آفریقا، الوند، سیاوش، گاندی، ولی عصر(عج)، نظامی گنجوی و یوسف آباد باعث شده است تا در طرح«مسیر طبیعت» تمامی این محورها که در گذشته هیچ ارتباطی به یکدیگر نداشته اند اکنون به وسیله پیاده راه به یکدیگر متصل شود. به گونه‌ای که می توان از میدان آرژانتین تا شهرداری منطقه 6 را در عرض 7 دقیقه به صورت پیاده طی کرد.
عظیم بابایی، شهردار منطقه 6 با بیان اینکه در طراحی این مسیر به تمام اهداف و رویکردهای شهرداری تهران در سال 94 مانند توجه به تغییر سبک زندگی شهروندان، توسعه فرهنگی و اجتماعی شهر و .... توجه شده است، یادآور می شود: همچنین اهداف و چشم انداز اراضی عباس آباد و محورهای هفت گانه سرمایه گذاری شهرداری تهران مانند توسعه BRT ،PRT وLRT در این محدوده دیده شده است.استفاده از ترن هوایی به عنوان یکی از مشتقات LRT روی دو ستون یکی از برنامه هایی است که در طرح مسیر طبیعت اجرایی خواهد شد. چرا که مطالعات و بررسی های ما نشان می داد میزان استقبال مردم از اراضی عباس آباد به اندازه ای است که خودروهای زیادی در کنار بزرگراه توقف کرده اند در نتیجه استفاده از شیوه های نوین حمل و نقل عمومی و از همه مهمتر ساخت پارکینگ در این محدوده اهمیت زیادی دارد.
به اعتقاد طراح مسیر طبیعت؛ مساله پارکینگ به اندازه راه اندازی پیاده راه در این مسیر اهمیت زیادی دارد چرا که قرار گرفتن خیابان ها و معابر این محدوده در طرح زوج و فرد باعث خواهد شد تا با ساخت پارکینگ جنبه عملکردی پیاده راه ها بیشتر شود.
21 توصیه ای که walk21 به «مسیر طبیعت» داشت
زمانی که طرح«مسیر طبیعت» به سمینار walk21 ارائه شد، هیات داوران 21 توصیه را برای بهتر اجرا شدن این طرح به مدیریت شهری تهران داشت. ربانی درباره این توصیه ها نیز توضیح می دهد: مواردی چون شکل دهی هدفمند برای ترسیم کاربری های مختلف، تناسب طراحی شبکه های خیابان ها با مقیاس انسانی، جذابیت بخشی به پیاده راه ها و پیاده محور کردن خیابان ها، ایجاد زیرساخت ها برای حمایت از دوچرخه سواری، پله های در دسترس و ایمن برای تشویق استفاده روزمره، مشخص کردن شاخص سازی پله ها علائم و نشانه ها، ارائه فضاهای باکیفیت بالا برای بازی و تفریح و سرگرمی تمامی سنین، ساخت فضاهای بازی برای کودکان، ارتقای کیفیت مواد غذایی و محصولات ارگانیک، میزبانی بازار محله ای برای کشاورزی در محل، افزایش دسترسی به آب آشامیدنی، ممنوعیت سیگار کشیدن، استفاده ازمواد و محصولات در داخل ساختمان که کیفیت هوای سالم را تضمین می کند، تسهیل تهویه و ایجاد جریان هوا مناسب، به حداکثر رساندن کیفیت نورپردازی داخل سالن، به حداقل رساندن آلودگی صوتی،افزایش دسترسی به طبیعت، تسهیل تعامل اجتماعی و اتحاد سیاست های دوستانه برای حمایت از جانداران اهلی از جمله توصیه هایی بود که به ما برای اجرای بهتر این طرح شد.
بار ترافیک تهران در مناطق2،3 و6 است
آن طور که شهردار منطقه 6 توضیح می دهد؛ براساس آخرین مطالعاتی که سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران انجام داده است، ترافیک تهران در ساعات پیک سفر در مناطق 2، 6 و 3 است. وقتی ادعا می کنیم مرکز مدرن تهران بین محدوده مناطق 3و 6 شکل گرفته است، با توجه به مطالعاتی که سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران انجام داده ، ادعای به جایی بوده چرا که مرکز کار و فعالیت تهران در این محدوده شکل گرفته است. به همین دلیل اگر بتوانیم نوع ترافیک را از خودروهای شخصی به حمل و نقل عمومی و پیاده راه مفرح تبدیل کنیم، حیات جدیدی را در شهر تهران ایجاد کرده ایم که جنبه توریستی دارد.
در کنار مطالعات سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، مطالعات متخصصان سمینار walk21 نیز نشان می دهد، اگر مردم خود مسیر خود را تا مقصد مورد نظر طی کنند، هزینه ای که بر آنها متحل می شوند یک دلار بوده و جالب است بدانید هزینه ای که برشهر تحمیل می شود یک صدم دلار است اما اگر شهروندان با خودرو شخصی برای رسیدن به مقصد خود استفاده کنند، چنانچه هزینه ای که بر شخص تحمیل می شود یک دلار باشد، هزینه ای که بر شهر تحمیل می شود 10 دلار است. بنابراین بسیار معقول است که برای کاهش هزینه ها بر اقتصاد شهری شهروندان را تشویق کنیم که به صورت پیاده و یا با استفاده از حمل و نقل عمومی سفر کنند.
خیابان‌های الوند و گاندی فستیوال سنتر تهران می‌شود
یکی از مزیت های پیاده راه «مسیر طبیعت» این است که برخلاف سایر پیاده راه ها که به صورت تشریفاتی و یا درون پارک ها ایجاد شده؛ این پیاده راه به صورت کاملا واقعی در کنار معابر مرکزی شهر ایجاد خواهد شد که بر کل تهران تاثیر خواهد داشت. در محدوده این طرح محله های قدیمی ای مانند یوسف آباد، گاندی و ولی عصر(عج) واقع شده است که این پیاده راه می تواند تاثیر زیادی در زندگی شهروندان این محله ها داشته باشد. فواد ربانی در این باره یادآور می شود: از جمله مجموعه های تفریحی و فرهنگی که قرار است در این مسیر ایجاد شود، می توان به مجموعه های تفریحی، سینما، ورزشگاه ها و فوت کورت ها اشاره کرد که جذابیت های زیادی را در این محدوده ایجاد می کند.
وی با بیان اینکه محدوده بین دو خیابان گاندی و الوند یکی دیگر از تفرجگاه های این مسیر خواهد شد، توضیح می دهد: راه اندازی فستیوال سنتر تهران در این محدوده دیده شده است. برگزاری نمایشگاه های فصلی مانند نمایشگاه کتاب و ایجاد بازارهای محلی با کمک مدیریت شهری می تواند در رونق این محدوده تاثیرگذار باشد. همچنین در این محدوده هنرمندان می توانند اقدام به ارائه کارهای هنری کنند.
میدان ولی عصر(عج) پل بازار می شود
یکی دیگر از قسمت های جذاب مسیر پیاده راه طبیعت تبدیل میدان ولی عصر(عج) به پل بازار است. با توجه به عبور خط یک، 3 و4 مترو در این محدوده و از همه مهمتر وجود دو ایستگاه مترو میدان ولی عصر(عج)، میدان فاطمی، این محدوده به یک نقطه اتکا برای استفاده از حمل و نقل عمومی تبدیل شده است. از سوی دیگر عبور خط اتوبوس های تندرو(BRT ) در این محدوده و با اتصال آن به پیاده راه می توان شاهد تاثیر زیادی در این مسیر داشته بود.
به گفته طراح مسیر طبیعت در این محدود کوچه «پناه» را داریم که پلاک های این کوچه توسط سازمان املاک و مستغلات شهرداری تهران خریداری شده که به دلیل پتانسیل بالایی که این محدوده دارد می توان بالاترین استانداردها تفرجگاهی را با استفاده از الگوهای معماری ایرانی و اسلامی پایه گذاری کرد.
وی ادامه می دهد: در مدخل فضای باز دو تونل رسالت طراحی سازه بسیار ساده است اما با الگو برداری از معماری اصیل ایرانی مانند آنچه در طاق برج آزادی و برج میلاد وجود دارد، در این پل استفاده می شود. از سوی دیگر در این پل امکان تبادل هوا وجود داشته و جلوی جریان هوا بر بالای سازه تونل گرفته نمی شود. این پل قرار است که مسیر پیاده راه طبیعت را به یوسف آباد متصل کند.
