«زرتشت، چون موسم اسپند به ابرکو رسید، با دست خود بذر سرو بر این دشت فشاند و بر مردمان نوید داد که درختی در آن میان بماند تا ببیند درفش فرزندش بهرام، پادشاه صبح دم رستاخیز را"
کد خبر: ۲۱۳۲۷
تاریخ انتشار: ۲۲ فروردين ۱۳۹۴ - ۱۷:۰۵ 11 April 2015

"سرو 4500 ساله"، "«مسن‎‎ترین موجود زنده ایران"، "دومین درخت کهنسال و ارگانیسم زنده جهان"، "سومین اثر طبیعی ایران ثبت شده در فهرست میراث ملی" و "اولین موجود زنده طبیعی ثبت شده در فهرست آثار طبیعی کشور"، تنها چند عنوان مهم سرو کهنسال ابرکوه است. این سرو که یکی از بزرگترین درختان دیرزیست دنیاست، همواره پذیرای هزاران نفر گردشگر داخلی و خارجی است.

سرو ابرکوه یا سرو ابرقو، که با نام "پارسیک" شناخته می‏‏‌شود، در قسمت جنوب غربی شهر ابرکوه واقع شده و شهرت و اهمیت تاریخی به این شهر داده است. این درخت دارای تنه‌ای با قطر 4.5 متر، محیط ساقه 18 متر و ارتفاع 25 متر است.

این درخت 4500 ساله، بعد از قله "دماوند" در تهران و چشمه‏‎‏های "آبسورت" در مازندران، سومین اثر طبیعی ایران است که در فهرست میراث ملی طبیعی به ثبت رسیده و نکته قابل توجه این است که این درخت یک موجود زنده است و می‎‎توان آن را اولین موجود زنده طبیعی ثبت شده در فهرست آثار طبیعی کشور خواند.

در اوایل سال 2010 میلادی، روزنامه چاینادیلی در گزارشی ویژه، نام 10 درخت کهنسال دنیا را اعلام کرد که در میان آنها، "سرو ابرکوه" با بیش از 4500 سال قدمت در استان یزد و شهرستان ابرکوه، در رده دوم این لیست به چشم می‎‎خورد و به عنوان دومین اورگانیسم زنده روی زمین معرفی شد.

"مسوسلاه" در کوهستان‌های کالیفرنیای آمریکا با سنی معادل 4800 سال کهنسال‏‏ترین میراث طبیعی دنیا نام گرفته است، درختی به نام "آلرک" در پارک ملی شیلی با 3600 سال عمر در ردیف سوم و درخت سروی به نام "سناتور" با 3400 سال عمر در پارک ملی فلوریدا، در رده چهارم قرار دارند. البته چند سال پیش هم دانشمندان کشور ژاپن و روسیه پس از بازدید از "سرو ابرکوه" عمر آن را تا 8000 سال تخمین زدند، اما "الکساندر روف" دانشمند روسی عمر این درخت را بین 4000 تا 4500 سال برآورد کرده است.

"مارکوپولو" جهانگرد معروف در خاطرات سفرش به ایران می‌نویسد: "یکی از چند سروی که در ایران دیده‎‎ام، سرو خوش بالای ابرکوه است که همچون آبشاری سبز از آسمان بر روی زمین تنیده‌ی ابرکوه فرو می‏‏آید و از هر طرف که وارد ابرکوه شوی سرو کهنسال و پرطراوت مانند چراغ دریایی سبزی ما را به بندر دریای کویر و خورشید تابان فرا می‎‎خواند.

"حمدالله مستوفی" هم در کتاب "نزهت القلوب" که در سال 740 هجری قمری تالیف شده است، درباره این سرو آورده است: "آنجا سروی است که در جهان شهرتی عظیم دارد، چنانچه سرو کشمیر و بلخ شهرتی داشته و اکنون این از آنها بلندتر و بزرگ‏‏تر است".

در اسطوره‌های ایرانی "سرو ابرکوه" را با عنوان "درخت زرتشت" یاد کرده‏‏‌اند و کاشت این سرو را به حضرت زرتشت نسبت می‏‏‌دهند و معتقدند که زرتشت وقتی در اسفندماه به ابرکوه رسید، بذر سرو را در این دشت کاشت و به مردم این شهر نوید داد که درختی ماندگار در شهرشان خواهند داشت که تاریخ پادشاهان را از سر می‏‏‌گذراند و در کتب چنین آمده است؛ «زرتشت، چون موسم اسپند به ابرکو رسید، با دست خود بذر سرو بر این دشت فشاند و بر مردمان نوید داد که درختی در آن میان بماند تا ببیند درفش فرزندش بهرام، پادشاه صبح دم رستاخیز را".

برخی دیگر از مورخان معتقدند نهال این درخت را "یافث" پسر نوح نبی(ع) پس از طوفان معروف، در محل فعلی غرس کرده است؛ یافِث در عهد عتیق به عنوان یکی از پسران نوح نامیده شده و در میان مردم او به عنوان جوان‌ترین پسر نوح معروف گشته ولی برخی متون او را پسر ارشد نوح می‌دانند. او و همسرش از جمله کسانی بودند که سوار کشتی نوح شده و نجات یافتند.

نماد سرو به عنوان یکی از نمادهای مهم در ایران باستان شناخته می شود در نگاره‎‎ها و آثار باستانی مانند حجاری‏‏های دوره هخامنشی در تخت جمشید، نماد درخت و به طور خاص، سرو آورده شده است. در فرهنگ ایرانیان قدیم آمده است که سرو به دلیل آنکه درختی همیشه سبز است، همواره در ایران اهمیت خاصی داشته است و سرو کهنسال ابرقو نیز که آن را سرو زرتشت می نامند، نمادی از همین امر به شمار می‏‏‌رود. حتی در پارچه بافی‏‏‌ها هم به گونه‏‏‌ای گیاه، درخت و همان سرو خمیده که بعدها در فرهنگ ایرانی ترمه نامیده شده، دیده می‏‏‌شود.

سرو ابرقو در دیگر هنرهای ایرانی نیز به چشم می‏‎‎خورد. مینیاتور بهترین مجال برای شناسایی این درخت کهنسال است که به شکلی منحصر به فرد در آثار هنرمندان این مرز و بوم جلوه کرده است. سرو ابرقو، این نگین سبز کویر ایرانیان در تمامی جهان به عنوان نمادی از زندگی و زیبایی، معرفی شده است و در تعطیلات نوروز امسال نیز بالغ بر 13 هزار و 700 نفر از آن بازدید کردند که بیشترین بازدید کننده در شهرستان ابرکوه را به خود اختصاص داده است.

منبع: ایسنا
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار